ရွက်ဖျန်းအားဆေး (ရွက်ဖျန်းအာဟာရရည်များ) ရဲ့ ကောင်းကျိုးအာနိသင်များ

“အပင်တစ်သျှူးများရဲ့ ၉၆% ကို ဟိုက်ဒရိုဂျင်၊ အောက်ဆီဂျင်၊ ကာဗွန်နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပြီး ကျန် ၄% ကို N-P-K ပမာဏ ၂.၇ % နဲ့ အခြားသော အနည်းလို အာဟာရဒြပ်စင်များ ၁.၃% နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။”

ရွက်ဖျန်းအားဆေးဆိုတာ ဘာလဲ??

အပင်ကိုအာဟာရများရရှိအောင် အရည်ပုံစံနဲ့ ဖျန်းပက်ကျွေးရတဲ့ အရည်မှန်သမျှကို ရွက်ဖျန်း အပင်ကြီးထွားအားဆေးလို့ ယေဘုယျ သတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်မှာ တွင်ကျယ်စွာသုံးနေကြတဲ့ ရွက်ဖြန်းဆေးရည်ပြင်းများမှာတော့ N-P-K အာဟာရဓါတ်များကို လိုချင်တဲ့ အချိုးအစားနဲ့ အပင်က လျှင်မြန်စွာ စုပ်ယူနိုင်အောင် ခေတ်မီစွာ ဖော်စပ်ထားပြီးဖြစ်လို့ ရေနဲ့ရောစပ်ကာ အလွယ်တကူဖျန်းလိုက်ရုံပါပဲ။ မြေအတွင်း ကြဲပက်/ထည့်သွင်းကျွေးရတဲ့ မြေသြဇာအတုံးအခဲများလို အပင် မှ လွယ်ကူလျင်မြန်စွာ မစုပ်ယူနိုင်တဲ့ ပုံစံအဖြစ်နဲ့ရှိနေမှာ၊ သွင်းရေထုတ်ရေတို့နဲ့အတူ ပျော်ဝင် ဆုံးရှုံးသွားမှာလည်း ပူပန်စရာမလိုပါ။ N-P-K တို့အပြင် အပင်ကြီးထွား လှုံ့ဆော်ဟော်မုန်းများ နဲ့ ဗီတာမင်များ၊ အနည်းလိုအာဟာရဓါတ်များပါ ထည့်သွင်းပြီးဖြစ်တာမို့ အဖက်ဖက်က ပြည့်စုံ လှပါတယ်။ မိမိဖျန်းလိုတဲ့ အပင်ပေါ်မူတည်ပြီး အချိုးအစားမျိုးစုံနဲ့ ပုံစံမျိုးစုံ ရရှိနိုင်ပါတယ်။

အပင်ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားမှု အဆင့်အလိုက် အာဟာရလိုအပ်ချက် မတူညီတာကြောင့် မိမိဖျန်းလိုတဲ့ ပမာဏပေါ်လိုက်ပြီး မိမိနှစ်သက်သလို ဖော်စပ်လို့လည်း ရနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ - မိမိက အရွက် ကို ပိုမိုကြီးထွားစေလိုပါက P နဲ့ K တို့ထက် N ပမာဏကို တိုးမြှင့်ဖျော်စပ်နိုင်သလို အပွင့်အသီး အတွက် ရည်ရွယ်ဖျန်းလိုပါက N ပမာဏထက် P နဲ့ K တို့ရဲ့ပမာဏကို တိုးမြှင့်ဖျော်စပ် နိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ - သင်္ဘောပင်စိုက်ခင်း တစ်ခုဆိုကြပါစို့၊ အပင်ငယ်စဉ် အရွက်ဖြစ်ပေါ်ချိန်မှာ အရွက်များ ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ ဝေဝေဆာဆာ ကြီးထွားနိုင်စေဖို့ N ကို ပမာဏပိုများတဲ့ အချိုး အစားနဲ့ ဖျန်းသင့်ပြီး အဖူးအပွင့်ဖြစ်ပေါ်တဲ့အဆင့်ကို ရောက်ပြီဆိုရင်တော့ အသီးအားကောင်း စေဖို့ P နဲ့ K ပမာဏ ပိုမိုအားသာတဲ့ ဖျော်စပ်ပုံအချိုးနဲ့ ကျွေးသင့်ပါတယ်။

ရွက်ဖျန်းဆေးနဲ့ သီးနှံအထွက်နှုန်း

သီးနှံပင်အထွက်ကို သိသိသာသာတိုးစေတဲ့ နည်းကတော့ ရွက်ဖျန်းအားဆေးများ ဖျန်း၊ ကျွေး ခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မြေအတွင်း ထည့်ကျွေးခြင်းထက် ဖျန်းပက်ကျွေးခြင်းက အထွက်ကို ၁၂% မှ ၂၅%ထိ ပိုမိုကောင်းစေတယ်လို့ သုတေသနညွှန်းကိန်းများအရ သိရှိရပါတယ်။

မတူညီတဲ့ မြေအနေအထားနဲ့ ကွဲပြားတဲ့ ရာသီဥတုအခြေအနေတွေမှာ လေ့လာပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ သုတေသန ရလဒ်များအရ

• မြေသြဇာကို ရွက်ဖျန်းရည်အနေနဲ့ အသုံးပြုပါက ဖျန်းလိုက်တဲ့ပမာဏရဲ့ ၉၀%အထိ အကျိုး ရှိစွာ စုပ်ယူအသုံးချနိုင်ပြီး မြေထဲကိုတိုက်ရိုက် ကျဲပက်ထည့်သွင်းခြင်းနည်းနဲ့ သုံးမယ်ဆိုရင် တော့ ပျမ်းမျှ ၁၀% သာလျှင် အပင်က စုပ်ယူအသုံးချလိုက်နိုင်ပါတယ်။ ကျန်၉၀%ခန့်သော ပမာဏများဟာ အငွေ့ပျံဆုံး ရှုံးခြင်း၊ မြေအတွင်းရှိ Clay minerals လို့ခေါ်တဲ့ ရွံ့လွှာများအ တွင်း ပိတ်မိသွားပြီးနောက် အပင်မှ ရယူစားသုံးရန် ခက်ခဲသွားခြင်း၊ သွင်းရေထုတ်ရေများနဲ့ အတူ ပျော်ဝင်စီးဆင်း/ စိမ့်ဆင်းကာ စိုက်ပျိုးမြေအတွင်းမှ ပျောက်ဆုံးသွားခြင်းများအပြင်၊ နောက်ဆက်တွဲ ပြသနာများအနေနဲ့ သဘာဝလေထု၊ ရေထု ညစ်ညမ်းခြင်းတို့ဖြစ်စေပါတယ်။

• သဲဆန်တဲ့မြေများမှာဆိုလျှင် မြေသြဇာအဖြစ် မြေထဲသို့မကျွေးဘဲ၊ ရွက်ဖျန်းအဖြစ် အပင်ကို တိုက်ရိုက်ပက် ဖြန်းခြင်းက အဆ၂၀ ပိုမိုထိရောက်စေပါတယ်။

• မြေအတွင်းအစိုဓါတ် နည်းနေချိန်မှာဆိုရင် အပင်မြစ်များက အာဟာရဓါတ်များကို အပြည့်အဝ မစုပ်ယူနိုင်သောကြောင့် ရွက်ဖျန်းအဖြစ် ပက်ဖြန်းခြင်းက ပိုမို အကျိုးရှိစေပါတယ်။

ရွက်ဖျန်းဆေးနဲ့ အပင်ရဲ့အသုံးချမှုစွမ်းရည်

ရွက်ဖျန်းမြေသြဇာကို အပင်တစ်ပင် မည်မျှအကျိုးရှိစွာ အသုံးချနိုင်သလဲဆိုတဲ့အချက်ဟာ

• ယင်းအပင်ရဲ့ အရွက်မျက်နှာပြင်အကြီးအသေး၊

• အရွက်ကိုဖုံးအုပ်ထားတဲ့ အရေပြားဖယောင်းလွာလေးရဲ့ ကျန်းမာမှု၊

• ဖျန်းလိုက်တဲ့ဆေးရဲ့ အာနိသင်ဟာ အရွက်မျက်နှာပြင်မှာ မည်မျှ အချိန်ကြာကြာ အာနိသင် မပျက်ပြယ်ဘဲ တည်ရှိနေနိုင်သလဲဆိုတဲ့ အချက်၊

• ဆေးရည်ရဲ့ အပင်ဆဲလ်များအတွင်းသို့ ပျံ့ရောလွယ်ခြင်း၊ မလွယ်ခြင်းဆိုတဲ့ အချက် (ဆေးရည် ဟာ ပြင်းအားများရာကနေ နည်းရာကို ပျံ့ရောတဲ့ သဘောအာနိသင်ရှိပါတယ်။ ဥပမာ - အရွက် တစ်ခုကို ဆားရည်စိမ်ပါက ဆားရည်ရဲ့ ပြင်းဆဟာ အရွက်ထဲက ရေဓါတ်ရဲ့ ပြင်းဆထက် များ တာကြောင့် အရွက်ထဲက ရေဓါတ်ဟာ ဆားရည်ထဲကို စိမ့်ထွက်လာပြီး အရွက်ဟာ ညိုးရောသွား ပါမယ်) နဲ့

• ဖျောစပ်မှု ပုံစံများ စသည်တို့ပေါ်မူတည်ပြီး ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ရွက်ဖျန်းဆေးရည်အနေနဲ့ သုံးတော့မယ်ဆိုရင် ရေမှာမပျော်ဝင်နိုင်တဲ့ ဆေးမှုန့်များ၊ အဆီသဘောသဘာဝရှိတဲ့ ဆေးများထက် ရေမှာပျော်ဝင်လွယ်တဲ့ ဆေးများကို ရွေးချယ်သုံးကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ ဖျန်းတဲ့အခါမှာလဲ အမှုန်ရဲ့အရွယ်အစား အသေးဆုံးဖြစ်စေမယ့် နော် ဇယ်လ်ခေါင်းများကို ရွေးချယ်သင့်ပါတယ်။ ဆေးမှုန်များ ထွက်ရာအရပ်ဟာ အပင်နဲ့ ၉၀ ဒီဂရီ ထောင့်ချိုးအတိုင်း ရှိနေသင့်ပါတယ်။

Source - မိုးအိမ် (Bag 2008’)

East West Seed Myanmar ကြော်ငြာ

မျိုးစေ့မမှန် ပင် မသန် ဆိုတဲ့စကားနဲ့ အညီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ ဦးကြီးတို့ အနေနဲ့ မဝယ်ခင် မစိုက်ခင် ဘာသီးနှံကို စိုက်မလဲ ဘယ်မျိုးကို ဝယ်မလဲဆိုတာက အဓိက စဥ်းစားရမယ့် အချက်ပါ...ရွေးချယ်မှု မှန်ကန်မှ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းပြီး အရည်အသွေးမြင့်တဲ့ သီးနှံများ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်...အပူပိုင်းဟင်းသီးဟင်းရွက် မျိုးစေ့ လောကမှာ ကမ္ဘာ့ အဆင့် (၁)အဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ East-West Seed မြားနီမျိုးစေ့ကုမ္ပဏီကတော့ အရည်အသွေးအာမခံချက်အပြည့်ရှိတဲ့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်...မစိုက်ခင် မဝယ်ခင် မျိုးရွေးချယ်မှု မှန်ကန်စိတ်ချရအောင် မြားနီမျိုးစေ့ မှ အရည်အသွေးမြင့် အောက်ပါမျိုးများနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်ဗျာ