ကြက်ဟင်းခါးသီး စိုက်ပျိုးနည်း

၁။ မူရင်းဒေသ

ကြက်ဟင်းခါးပင်သည် တရုတ်ပြည်၊ အိန္ဒယပြည်၊ မလေးရှားနှင့် အာဖရိကအပူပိုင်းဒေသများတွင် စတင် ပေါက် သည် ဟုယူဆသည်။

မြန်မာအမည် - ကြက်ဟင်းခါး

အင်္ဂလိပ်အမည် - Bitter Gourd Or Bal Sampera

ရုက္ခဗေဒအမည်- Momordica Charantia

မျိုးရင်းအမည် - Cucurbitaceae

၂။ အမျိုးအစား

ကြက်ဟင်းခါးသီးမှာ မျိုးသေချာစွာ ခွဲခြားထားခြင်း မရှိပါ။ အကြမ်းအားဖြင့်အသီး၏ အရွယ်အစားကို လိုက်ပြီး အပုမျိုး၊ အရှည်မျိုးနှင့် အလုံးမျိုးဟုသာခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။ အပုမျိုးသည် (၇)စင်တီမီတာမှ (၁၀)စင်တီမီတာ ရှိပြီး အရှည်မျိုးသည်(၁၅)စင်တီမီတာ မှ(၁၈)စင်တီမီတာအထိအရှည်ပါသည်။ အလုံးမျိုးမှာမူ ကြက်ဟင်းခါး အရိုင်းမျိုးမှ သီးသောမျိုးဖြစ်ပြီး လေးသော အရသာရှိသဖြင့်အချို့တောင်သူများ အထူး ကြိုက်နှစ်သက် ကြပါ သည်။ အသီးအရောင်မှာ အဖြူရောင်၊ အစိမ်းရောင်ရှိနိုင်သည်။

၃။ စိုက်ပျိုးသည့်ဒေသ

ကြက်ဟင်းခါးပင်သည် ပူနွေးသော ရာသီဥတုကို ကြိုက်နှစ်သည်။ တောင်ပေါ်အေးသော အရပ်များတွင်မူ နွေရာသီတွင် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းနိုင်ပါသည်။

၄။ ရေ မြေ ရာသီဥတု

ကြက်ဟင်းခါးပင်သည် ရေးစီးရေလာကောင်းပြီး မြေဩဇာဓါတ်အသင့်အတင့်ရှိသော နေရာများတွင် များစွာ ဖြစ်ထွန်းပါသည်။

၅။ မြေပြုပြင်နည်း

ကြက်ဟင်းခါးကို စီးပွားဖြစ်စိုက်ရန်အတွက် ထယ်တစ်စပ်ထိုးပြီး ထွန်(၆) စပ် မှ (၈) စပ် အထိ ထယ်ရေးကောင်း ရသည့်တိုင် ထွန်ယက်ပေးပြီးနောက် ကြမ်းတုံးရိုက်ရမည်။ ထို့နောက် လေးကွက်ကြားစိုက်နိုင်ရန် တစ်တန်းနှင့် တစ်တန်း(၅) ပေ၊ တစ်ပင်နှင့် တစ်ပင်(၃) ပေ ရစေရန် ထွန်ဖြင့်ကြောင်းဆွဲပေးရပေမည်။

စင်တင်စိုက်ရန် စိုက်ဘောင်များ ပြုလုပ်ပေးရပေမည်။ အလျားပေ (၂၀) ၊ အနံ (၃) ပေ ရှိသော မြေကွက်ကို ပေါက်တူးဖြင့် တူးဆ၍ မြေဆွေးဖြင့်ဆတူရောစပ်ပြီး အမြင့်(၁) ပေ၊ (၁.၅) ပေ ခန့်ရှိ စိုက်ဘောင် ပြုလုပ် ပေးရ မည်။ သို့မဟုတ် စိုက်ကျင်းပြုလုပ်၍လည်း စိုက်နိုင်ပါသည်။

၆။ မြေဩဇာကျွေးနည်း

နွားချေးမြေဩဇာကို တစ်ဧကလျှင် (၁၀) တန်မှ (၁၅) တန်ထိ ထည့်ပေးရန် လိုအပ်ပြီး ယူရီးယား ဓာတ်မြေဩဇာ (၂၂၄) ပေါင် နှုန်း ထည့်ပေးရန် လိုအပ်သည်။ ဓာတ်မြေဩဇာကို ထည့်ရာတွင် မြေကြီးနှင့် သမသည့်တိုင် ရောမွှေ ထွန်ယက်ပေးရန် အရေးကြီးပါသည်။ တီစူပါဓာတ်မြေဩဇာ တစ်ဧကလျှင် (၁၁၂)ပေါင်နှုန်း ထည့်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။

၇။ မျိုးပွားနည်း

ရင့်မှည့်၍ ရောဂါကင်းသော အသီးမှ အစေ့များဖြင့် မျိုးပွားနိုင်ပါသည်။

၈။ ပျိုးထောင်နည်း

ကြက်ဟင်းခါးကို အစေ့မှတိုက်ရိုက် စိုက်သောနည်းကို သုံးနိုင်သည်။ ပျိုးထောင်မစိုက်ကြပါ။

၉။ စိုက်ပျိုးနည်း

မိုးရာသီစိုက်မှာ မေလ နှင့် ဇွန်လ များတွင် စိုက်ပျိုးပြီး ဆောင်းရာသီစိုက်မှာ အောက်တိုဘာ နှင့် နိုဝင်ဘာလ များ တွင် စိုက်ပျိုးပါသည်။

စင်တင်စိုက်ပျိုးနည်းတွင် စိုက်ဘောင် (သို့မဟုတ်) စိုက်ကျင်းတွင် တစ်ပင်နှင့် တစ်ပင် (၂)ပေ ခွာပြီး မျိုးစေ့ တစ်ကျင်းလျှင် (၃) စေ့ ချစိုက်ရပါမည်။ အသန်စွမ်းဆုံး အပင်တစ်ပင်ကိုသာချန်ပြီး အပင်ကလေးများ စင်ပေါ် တွယ်တက်နိုင်ရန် ဝါးခြမ်းကို ထောင်ပေးရပါမည်။ အညွန့်များစင်ပေါ်ရောက်လျှင် အညွန့်ကို လက်ဖြင့် ဆိတ်ပေး ရပါမည်။ သို့မှသာ အညွန့်များဖြာထွက်ပြီး စင်ပေါ်တက်ပေမည်။

စီးပွားဖြစ် စိုက်မည်ဆိုပါက တစ်တန်းနှင့် တစ်တန်း (၅)ပေခွာပြီး တစ်ပင်နှင့် တစ်ပင်(၃) ပေ ခွာ၍ စိုက်ပျိုးရန် လိုအပ်ပါသည်။

၁၀။ တစ်ဧကမျိုးစေ့နှုန်း

တစ်ဧကလျှင် မျိုးစေ့ (၂-၃) ကီလိုဂရမ် လိုအပ်၏။ ကြက်ဟင်းခါးစေ့ (၁၀၀) ဂရမ် လျှင် အစေ့ပေါင်း(၇၀၀) ပါ၏။

၁၁။ ရေသွင်းနည်း

မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်းတွင် မိုးရာသီစိုက်ကြက်ဟင်းခါးကို အထူးရေသွင်းပေးရန်မလိုပါ။ ဆောင်းရာသီစိုက် ကြက်ဟင်းခါးတွင်မူ မြေအနေအထားအရ (၁၀) ရက်မှ (၁၅) ရက်ကြား ရေပေးရန်လိုအပ်၏။

၁၂။ အပင်ပြုစုနည်း

စီးပွားဖြစ်စိုက်သော အကွက်များတွင် အပင်ကလေးများငယ်စဉ် ကြားထွန်လိုက်ပေးရန် လို၏။ အပင်များ မြေတွင်ဖြာလာလျှင် ကြားထွန် မလိုက်သင့်တော့ပေ။ အမြစ်နှင့်အညွန့်များ ထိခိုက်ပါက အထွက် ထိခိုက်နိုင်၏။ အပင်ခြေရင်း ပေါင်းများကိုမူ လက်ပေါင်း လိုက်ပေးသင့်ပါသည်။ ကြက်ဟင်းခါးပင်များ ပန်းစပွင့်လျှင် အညွန့်များ ဖြတ်ပေးသင့်၏။ သို့မှသာ အညွန့်ပိုမိုဝေဆာပြီး အသီးပိုမိုသီးမည်ဖြစ်၏။

၁၃။ အသီးဆွတ်ခူးနည်း

ကြက်ဟင်းခါးသီးကို အပင်သက် (၇၅) ရက်မှ (၉၂)ရက် ကြာလျှင် ဆွတ်ခူးနိုင်သည်။ မရင့်မှည့်မီတွင် ဆွတ်ခူး သင့်သည်။ ရင့်မှည့်သော အသီးမှ အစေ့များရင့်မာသွားလျှင် စားသုံးရန် မကောင်းချေ။ အသီးများကို မရင့်မှည့်မီတစ်ရက်ခြားတစ်ကြိမ်ဆွတ်ခူးသင့်၏။

အပင်အပြုစုကောင်းပြီးမြေကောင်းတွင်စိုက်ပါကပိုမိုအထွက်ကောင်းပါသည်။ တစ်ဧကလျှင် ကြက်ဟင်းခါးသီး (၂၇၀၀၀)မှ(၃၀၀၀၀)ကီလိုဂရမ် ထွက်နိုင်ပါသည်။

၁၄။ မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်နည်း

ရင့်မှည့်၍ ဝင်းဝါနေသောကြက်ဟင်းခါးသီးများကို ဆွတ်ခူးပြီးအစေ့များကို ထုတ်ယူပါ။ထို့နောက် ရေဖြင့်အချွဲများ စင်အောင်ဆေးပြီး နေ(၃)နေလှန်း၍ လေလုံဘူးတွင် သိုလှောင်ထားနိုင်ပါသည်။

၁၅။ သိုလှောင်နည်း

ကြက်ဟင်းခါးသီးများကို ဆွတ်ခူးပြီးနောက် ကြာရှည်စွာ သိုလှောင်၍မရပါ။ ဆွတ်ခူးပြီးအသီးများကို ဈေးသို့အမြန်ပို့၍ ရောင်းချရပေမည်။ အအေးဓာတ်ရှိပြီး လေဝင်လေထွက်ကောင်းသောနေရာများတွင် အတော်အသင့် သိုလှောင်ထားနိုင်ပေသည်။

၁၆။ သတိပြုရန်အချက်များ

ကြက်ဟင်းခါးစိုက်ရာတွင် အောက်ပါအချက်များကို အထူးဂရုစိုက်သင့်သည်။

(၁) ကြက်ဟင်းခါးပင်ကလေးများ ကြီးလာပြီး အညွန့်စင်ပေးတက်လျှင် အညွန့်ကိုဖြတ်တောက်ပေးပါ။ သို့မှသာ အညွန့်ခွပြီးပိုမိုသီးပါသည်။

(၂) ကြက်ဟင်းခါးပင်ကို ရေလောင်းရာတွင် ရေပေးမလွန်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ရေပေးလွန်က အမြစ်ပုပ်ပြီးအပင်သေနိုင်ပါသည်။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန

East West Seed Myanmar ကြော်ငြာ

မျိုးစေ့မမှန် ပင် မသန် ဆိုတဲ့စကားနဲ့ အညီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ ဦးကြီးတို့ အနေနဲ့ မဝယ်ခင် မစိုက်ခင် ဘာသီးနှံကို စိုက်မလဲ ဘယ်မျိုးကို ဝယ်မလဲဆိုတာက အဓိက စဥ်းစားရမယ့် အချက်ပါ...ရွေးချယ်မှု မှန်ကန်မှ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းပြီး အရည်အသွေးမြင့်တဲ့ သီးနှံများ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်...အပူပိုင်းဟင်းသီးဟင်းရွက် မျိုးစေ့ လောကမှာ ကမ္ဘာ့ အဆင့် (၁)အဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ East-West Seed မြားနီမျိုးစေ့ကုမ္ပဏီကတော့ အရည်အသွေးအာမခံချက်အပြည့်ရှိတဲ့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်...မစိုက်ခင် မဝယ်ခင် မျိုးရွေးချယ်မှု မှန်ကန်စိတ်ချရအောင် မြားနီမျိုးစေ့ မှ အရည်အသွေးမြင့် အောက်ပါမျိုးများနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်ဗျာ