ဒူးရင်းသီး သီးထိုးပိုး (Durain Fruit Borer )

ဒူးရင်း သီးထိုးပိုး ( Durian Fruit Borer )ကို အင်္ဂလိပ်အမည် Durian fruit borer , Yellow peach moth ရုက္ခဗေဒ အမည်မှာ Conogethes punctiferalis ၊ မျိုးရင်းအမည် Lepidoptera တွင် ပါဝင်ပါသည်။

ဘဝဖြစ်စဉ်

အရွယ်ရောက်ဖလံအမက ဒူးရင်းသီးပေါ်တွင် ဥများ ဥချပါသည်။ ဥ များ ဥပြီး (၄) ရက် အကြာတွင် ဥမှ အကောင်များ ပေါက်လာသည်။ ဥ မှ ပေါက်ခါစ အကောင်ငယ် သည် ကိုယ်ထည်အဖြူရောင်ဖြစ်ပြီး ဦးခေါင်းမှာ အညိုရောင်ရှိသည်။ အကောင်ငယ်များမှာ ဒူးရင်းသီး အသီးငယ်နှင့် ရင့်မှည့်သောအသီးများ၏ အပြင်အခွံကို စားသောက်ကြသည်။ တဖြည်းဖြည်း ကြီးထွားလာသည်အခါ သူတို့ စားသောက်သည့်နေရာမှ အသီးအတွင်းသို့ ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်ကြသည်။ တဖြည်းဖြည်းကြီးလာသော အကောင်ငယ်သည် ကိုယ်ခန္ဓာအရောင် အညို နုရောင်သို့ ပြောင်းလာပြီး ဆက်လက်ကြီးလာတဲ့အခါ ကိုယ်ခန္ဓာတစ်လျှောက် အညိုရင့်ရောင်သို့ အနက်ရောင် အစက် အပြောက်များ ရှိလာသည်။ ၁.၅-၁.၈ စင်တီမီတာ ရှည်သော အရွယ်ရောက်လောက်ကောင်သည် ၁၂- ၁၃ ရက်ခန့် ရုပ်ဖုံး ဘဝ ကို အသီးရဲ့ဆူးများကြား ကုန်ဆုံး ပြီးချိန် ၇-၉ ရက်အကြာ ပိုးဖလံဘဝသို့ရောက်ရှိလာ သည်။ အရွယ်ရောက်ဖလံအမသည် အဝါရောင်ပေါ်တွင် အနက်ရောင်အစက်ကလေးများ ရှိသည်။

လက်ခံပင်များ

သံပုရာပင်၊ သဘောင်္ပင်၊ ခရမ်းပင် များတွင်လည်း ကျရောက်မှုရှိသည်။

က်ေရာက္မႈ လကၡဏာ

အသီးရှိ ဆူးများကြားတွင် ပိုးကောင်၏ အညစ်အကြေးများကို တွေ့ရမည်။ အသီးအတွင်း ပိုးကျရောက် မှုကြောင့် နောက်ဆက်တွဲမှိုရောဂါကို ဖြစ်စေသည်။ မှိုရောဂါကြောင့် အသီးများတွင် အနာဖြစ်စေပြီး ပုပ်၍ကြွေစေသည်။ ပိုးကျရောက် ဖျက်ဆီးသော အသီးများတွင် ဒဏ်ရာများရှိနေသဖြင့် အသီးတန်ဖိုးကို ကျဆင်းစေသည်။ အသီးထိုးပိုး ကျရောက်မှု အများဆုံးတွေ့ရသည်မှာ အသီးနှစ်လုံး ပူးကပ်သီးနေတဲ့အခါ တွင်ဖြစ်သည်။

ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

အပြာရောင် အလင်းထောင်ချောက်များဖြင့် အရွယ်ရောက်ဖလံအမများကို ဖမ်းယူနှိမ် နင်းနိုင်ပါသည်။ အပင်ပေါ်မှ ပိုးကျနေသောအသီးများကို ခြွေစေပြီး မီးရှို့ဖျက်ဆီးပါ။ အသီးပေါ်တွင်တွေ့ရသော ဥမှပေါက်ခါစ ပိုးကောင်များအား တုတ်ချောင်းများဖြင့် ဖယ်ရှားနိုင် ပါသည်။

တမာပိုးသတ်ဆေးကို အသုံးပြုလျှင် ပိုကောင်းပါသည်။ ပုပ်ပြီးကြွေကျသောအသီးများအား မီးရှို့ (သို့) မြေမြုပ်ဖျက်ဆီးပါ။ ပိုးကျရောက်မှုများခြင်း၊ (စီးပွားရေးထိခိုက်နိုင်သောအဆင့် = ETL ( economic threshold level) အပင်ပေါ်ရှိ အသီး ၁၀ရာခိုင်နှုန်း ပိုးကျရောက်မှုရှိပါက တမာပိုးသတ် ဆေးကို အသီးများပေါ်သို့ ဖြန်းပါ။ - ထိသေစားသေပိုးသတ်ဆေး ( ai – cypermethrin , chlorpyrifos , lambda-cyhalothrin) တို့မှ တစ်မျိုးမျိုးပါဝင်သော ပိုးသတ်ဆေးများကို သုံးစွဲနိုင်ပါသည်။ ထိုဆေး များသည် ဖျက်ပိုးဥများကို စားသောက်သော သဘာဝ သားရဲကောင်များကို သေစေနိုင်သလို အကျိုးပြု မိတ်ဆွေပိုး ပျားများကိုပါသေစေနိုင်သဖြင့် စီးပွားရေးအရ ထိခိုက်နိုင်သော အဆင့်ရောက်မှ ဆေးဖြန်းသင့်ပါသည်။

အသီးကင်းများခြွေသောအခါ ပူးကပ်နေသောအသီးများ ချန်ရစ်ထားခြင်း မပြုလုပ်ဘဲ ခြွေရပါမည်။ ပူးကပ်နေသော အသီးများဖြစ်ပါက အိတ်စွပ်ခြင်း နှင့် အသီးများပူးကပ်လွန်း၍ ပိုးမကျစေရန် အသီးတစ်လုံးနှင့်တစ်လုံး ထိကပ်မနေစေရန် ကြိုးများဖြင့် ထိန်းညှိထားခြင်း ဖြင့် ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။

Aye Thanda Soe
15.7.2017

East West Seed Myanmar ကြော်ငြာ

မျိုးစေ့မမှန် ပင် မသန် ဆိုတဲ့စကားနဲ့ အညီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ ဦးကြီးတို့ အနေနဲ့ မဝယ်ခင် မစိုက်ခင် ဘာသီးနှံကို စိုက်မလဲ ဘယ်မျိုးကို ဝယ်မလဲဆိုတာက အဓိက စဥ်းစားရမယ့် အချက်ပါ...ရွေးချယ်မှု မှန်ကန်မှ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းပြီး အရည်အသွေးမြင့်တဲ့ သီးနှံများ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်...အပူပိုင်းဟင်းသီးဟင်းရွက် မျိုးစေ့ လောကမှာ ကမ္ဘာ့ အဆင့် (၁)အဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ East-West Seed မြားနီမျိုးစေ့ကုမ္ပဏီကတော့ အရည်အသွေးအာမခံချက်အပြည့်ရှိတဲ့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်...မစိုက်ခင် မဝယ်ခင် မျိုးရွေးချယ်မှု မှန်ကန်စိတ်ချရအောင် မြားနီမျိုးစေ့ မှ အရည်အသွေးမြင့် အောက်ပါမျိုးများနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်ဗျာ