Pythium ရောဂါ အကြောင်းလေးပါ

Pythium သည် အပင်များတွင် မှိုရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ (Pathogen) တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ နေ့အပူချိန် ၂၉o ဒီဂရီ ဆဲစီးယပ် နှင့် ညအပူချိန် ၂၀၀ ဒီဂရီ ဆဲစီးယပ် တို့အထက် မြင့်သောအခါနှင့် စိုထိုင်းဆ မြင့်မားသော အချိန်၊ ဇွန်လနှင့် စက်တင်ဘာလ များကြားတွင် မှိုရောဂါကိုတွေ့ရပါသည်။

Pythium ကြောင့်ဖြစ်သော မှိုရောဂါများ

၁။ အပင်ညှိုးသေရောဂါ (Damping –off seedlings)

၂။ အရွက်ခြောက်ရောဂါ (Pythium blight of foliage)

၃။ Pythium root rot, dysfunction တို့ ဖြစ်ပါသည်။

(က) အပင်ညိုးသေ ရောဂါ Damping – off seedlings

ရောဂါ ဖြစ်စေသော သက်ရှိမှာ Pythium spp ဖြစ်ပါသည်။

၁။ ရောဂါဖြစ်သောနေရာ တွေ့ရှိရမှု

မျိုးစေ့များ အညှောင့်ဖောက်ချိန်၊ အပင်ငယ်များပြောင်းရွေ့ စိုက်ပျိုးပြီးချိန်၊ စိုထိုင်းဆ များလွန်းသောအခါ၊ မြေနှင့်နီးသော ပင်စည်များ တို့တွင် မိုးများပြီး အပူချိန်မြင့်သော အချိန်တို့တွင် ရောဂါ ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။

၂။ ေရာဂါလကၡဏာ

မျိုးစေ့များ အညှောင့်မပေါက်ဘဲ ညိုပုပ်ပြီးပျက်စီးခြင်း။ အပင်ငယ်များပြောင်းရွေ့စိုက်ပျိုးပြီးချိန်မြေကြီးနှင့် ထိစပ်နေသောနေရာများတွင် ရေစိုနာကွက် များမှ အညိုရောင်ပြောင်းကာ ညှိုးကျသေဆုံးခြင်း။ အပင်များပုသွားခြင်း၊ ကြီးထွားမှုများ ရပ်တန့်သွားခြင်း၊ စသည်တို့သည် ရောဂါ၏ လက္ခဏာများ ဖြစ်ပါသည်။

၃။ ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

ရောဂါကင်းသော မျိုးစေ့ကို စိုက်ပျိုးးပါ။ မစိုက်ပျိုးမှီ မျိုးစေ့လူးနယ်ဆေးကိုအသုံးပြုပါ။ ပြောင်းရွေ့စိုက်ပျိုးပြီးအပင်ငယ်ချိန် ယူရီးယားမြေသြဇာ အလွန်အကျွံကျွေးခြင်း မပြုလုပ်ရပါ။ ရေမဝပ်စေရန ်ဂရုပြုဆောင်ရွက်ပါ။ မှိုသတ်ဆေးသုံးစွဲပါက အစွမ်းရှိပစ္စည်း မက်တယ်လဆီး ပါဝင်သော ဓာတုဗေဒ ဆေးကို သုံးပါ။

(ခ) အရွက်ခြောက်ရောဂါ Pythium Blight

၁။ ရောဂါဖြစ်စေသော သက်ရှိ

Pythium aphanidermatum and other Pythium species such as P. myriotylumm P. graminicola, P. arrhenomanes, and P. ultimum

၂။ ရောဂါဖြစ်သောနေရာ တွေ့ရှိရမှု

အလှစိုက် မြက်ခင်းများတွင် အများဆုံးဖြစ်သည်။ (All turfgrasses creeping bentgrass / annual bluegrass / Kentucky bluegrass )

၃။ အရွက်တွင်တွေ့ရသော ရောဂါလက္ခဏာ

ရေစိုနာကွက်လေးများသို့ လက်နှင့် ကိုင်လိုက်လထိလိုက်တဲ့အခါ စိုနေခြင်း၊ အဖြူရောင်မှိုမျှင်များကို စိုထိုင်းဆ မြင့်မားသော အချိန်မှာ တွေ့ရခြင်း၊ ရေစီးမှုညံ့ဖျင်းသောနေရာများတွင် အကွက်လိုက် အပင်များသေခြင်း တို့ကို တွေ့မြင်နိုင်ပါသည်။

၄။ ရောဂါဖြစ်စေသောအကြောင်းအရာ

မြေသဲဆန်လွန်းခြင်း (high soil salinity )၊ မြေသြဇာ အလွန်အကျွံသုံးစွဲခြင်း (high fertility )၊ မိုးများလွန်းပြီး အပူချိန်မြင့်လွန်းခြင်း (low soil moisture )

၅။ Pythium Blight ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

မြေကြီးအစိုဓာတ်ကို များလွန်းခြင်း(သို့) နည်းလွန်းခြင်းမဖြစ်ရအောင်ထိန်းသိမ်းပါ။ မျိုးစေ့နှုန်းကိုလျော့ချပါ။ မြေသြဇာနှုန်း ညီမျှအောင်ကျွေးပါ။ အရွက်ရေစိုမှု နည်းအောင်လျော့ချပါ။ ရောဂါကျရောက်မှု ပြင်းထန်ပါက ထိသေမှိုသတ်ဆေး ( ai metalaxyl ) သုံးစွဲပါ။

(ဂ) အမြစ်နှင့်ပင်စည်ပုပ်ရောဂါ (Pythium root rot , stem rot )

၁။ ရောဂါဖြစ်စေသောသက်ရှိ

-Pythium species ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။

၂။ တွေ့ရှိရသောနေရာ

ရေစီးဆင်းမှုညံ့ဖျင်းပြီး စိုစွတ်သော အခြေအနေတွင် တစ်နှစ်ပတ်လုံးဖြစ်နိုင်သည်။ အပင်များ ၁၂ နာရီကျော်ကြာသည်အထိ ရေမြုပ်သည့်အခါ အမြစ်ပုပ်သေသည့် မှိုရောဂါဖြစ်တတ်သည်။

၃။ ေရာဂါလကၡဏာ

ပုံမမှန်သော အစက် သို့ အကွက် များ အညိုရောင်ကို တွေ့ရမည်။ အမြစ်များတွင်ဘေး ဆံခြည်မျှင် အမြစ်လေးများ သေဆုံးနေသည်ကိုတွေ့ရမည်။

၄။ ကာကွယ်နှိမ်နင်းခြင်း

နေရောင် အပြည့်အဝရရှိရန် နှင့် ရေစီးဆင်းမှုကောင်းမွန်အောင်ပြုလုပ်ပါ။ မြေကြီးရေမဝပ်စေရန် ပြုလုပ်ပါ။ ထိသေမှိုသတ်ဆေး ( ai metalaxyl ) သုံးစွဲပါ။

အေးသန္တာစိုး

(Ref; Pythium – Wikipedia, Pythium –Plant diseases-Penn state extension,Pythium disease-Backed by Bayer, Pythium spp.)

East West Seed Myanmar ကြော်ငြာ

မျိုးစေ့မမှန် ပင် မသန် ဆိုတဲ့စကားနဲ့ အညီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ ဦးကြီးတို့ အနေနဲ့ မဝယ်ခင် မစိုက်ခင် ဘာသီးနှံကို စိုက်မလဲ ဘယ်မျိုးကို ဝယ်မလဲဆိုတာက အဓိက စဥ်းစားရမယ့် အချက်ပါ...ရွေးချယ်မှု မှန်ကန်မှ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းပြီး အရည်အသွေးမြင့်တဲ့ သီးနှံများ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်...အပူပိုင်းဟင်းသီးဟင်းရွက် မျိုးစေ့ လောကမှာ ကမ္ဘာ့ အဆင့် (၁)အဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ East-West Seed မြားနီမျိုးစေ့ကုမ္ပဏီကတော့ အရည်အသွေးအာမခံချက်အပြည့်ရှိတဲ့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်...မစိုက်ခင် မဝယ်ခင် မျိုးရွေးချယ်မှု မှန်ကန်စိတ်ချရအောင် မြားနီမျိုးစေ့ မှ အရည်အသွေးမြင့် အောက်ပါမျိုးများနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်ဗျာ