မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်ခြင်း (အသီးစိုများ)

မျိုးမှန်မှ အပင်သန်သကဲ့သို့ အပင်သန်မှလည်း အရည်အသွေးကောင်း အသီးအရွက်များကို ထုတ်လုပ်နိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့ ကာလတွင် မျိုးစေ့များကို ဆိုင်များ ကုမ္ပဏီများမှ အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ စိုက်ပျိုးနေကြသော်လည်းတောင်သူများ အနေဖြင့်ကုန်ကျ စရိတ်များကိုချွေတာရန်သော်လည်းကောင်း၊ ဒေသခံ မျိုးများကို ထိန်းသိမ်းရန်သော်လည်းကောင်း မိမိတို့ ကိုယ်တိုင်တနိုင်တပိုင် အရည်အသွေးကောင်း မျိုးစေ့များ ထုတ်လုပ်သင့်ပါသည်။

ပထမဦးစွာ အသီးများကို အစိုသီးနှင့်အခြောက်သီးဟူ၍ (၂)မျိုးခြား သိစေချင်ပါသည်။ အစိုသီး ဆိုသည်မှာ အစေ့များသည် အသီးအတွင်း အရည်များအတွင်းရှိနေသော အသီးကိုခေါ်ပါသည်။ (ဥပမာ- ဖရဲသီး၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ သခွားသီး) စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ အခြောက်သီး ဆိုသည်မှာ အစေ့များသည်ခြောက်သွေ့သော အနေအထားဖြင့် ရင့်မှည့်ကြသည့် အသီးများကို ဆိုလိုပါသည်။(ဥပမာ- ရုံးပတီသီး၊ ခဝဲသီး) စသည်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။

အစိုသီးများ၏ သဘာဝကို ဦးစွာ ရှင်းပြလိုပါသည်။ မျိုးစေ့များသည် ရင့်မှည့်လာသည်နှင့် အစိုဓာတ်နှင့်တွေ့သည်နှင့်တပြိုင်နက် အညှောက်ပေါက်သည့် သဘာဝ ရှိသည်။ အစိုသီးများ၏ သဘာဝမှာ အသီးတွင်းမှ အရည်များက မျိုးညှောက် မပေါက်စေရန် တားဆီးပေးသည်။ မျိုးစေ့တွင် ထိုသကြားဓာတ်ပါသော အရည်များ ကျန်နေပါက မျိုးစေ့မြုံခြင်း၊ အညှောက်ပေါက်နှုန်း နည်းခြင်းများ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။

မျိုးယူရန် အသီးကို ခူးဆွတ်ပြီးအသီးများမှ အလွယ်တကူ မရွေးချယ်သင့်ပါ။ အပင်မှစ၍ စနစ်တကျရွေးချယ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ မျိုးယူမည့် အပင်သည် မိုးခေါင်ဒါဏ်ခံနိုင်ခြင်း၊ ရောဂါ ပိုးမွှား ဒါဏ်ခံနိုင်ခြင်း၊ အပင်သန်စွမ်း၍ အထွက်နှုန်းကောင်းခြင်း စသည့်လက္ခဏာများ ပြည့်စုံရန် လိုအပ်ပါသည်။ မျိုးယူရန် အသီးရွေးချယ်ရာတွင် အရင်း အဖျား မကျလွန်းသောနေရာမှ ယူပါ။ မိမိ အကြိုက်ဆုံး အရောင်၊ အရွယ်အစားရှိသော အသီးများကိုရွေးချယ်ပြီး အရိပ်အောက်တွင် လုံးဝ မှည့်လာသည် အထိထားပါ။

(၂) မျိုးစေ့ထုတ်ယူခြင်း(အချဉ်ဖောက်ခြင်း)

အသီးများအား ထက်ဝက်ခန့်မှခွဲပြီး မျိုးစေ့များနှင့်အတူ အတွင်း ကလီစာများ အားလုံးကို ထုတ်၍ ပလပ်စတစ်ပုံး၊ဘူးအတွင်း ထည့်ပါ။ အတွင်း ကလီစာများ အားလုံးကြေအောင် လက်ဖြင့်ချေပါ။ သတိပြုရန်မှာ သံ သို့မဟုတ် အခြား သတ္ထုခွက်၊ ပုံးများဖြင့် မထည့်ရ။ အသီးမှ ထွက်သော အရည်နည်းပါ ကရေအနည်းငယ်ရောပါ။ ထိုမျိုးစေ့နှင့်ကလီစာများ ထည့်သော ပုံးကို အရိပ်အောက်တွင်၁ရက်မှ၂ရက်အထိထားပြီး အချဉ်ဖေါက်ထားပါ။ ပုရွက်ဆိတ်၊ ကြွက်စသည်တို့ ရန်မှ ကင်းဝေးအောင် ဂရုစိုက်ပါ။ ထိုသို့ အချဉ်ဖောက်ခြင်းသည် အသီးတွင်း ကလီစာများမှ သကြားဓာတ်များ မျိုးစေ့ အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်စေခြင်း၊ မျိုးစေ့ကို အုပ်ထားသော အလွှာပါးအားဆွေးမြေ့ပျက်စီးပြီး မျိုးစေ့မြုံခြင်းမှ ကင်းရှင်းစေခြင်း စသည့် အကျိုးကျေးဇူးများကို ရရှိစေပါသည်။ အချို့ ခရမ်းချဉ်တောင်သူများသည် မိရိုးဖလာနည်းဖြင့် ခရမ်းချဉ်သီးကို အသီးလိုက် အခြောက်ခံခြင်း၊ အဝတ်ပါးပါးပေါ်တွင် ညှစ်၍ အခြောက်ခံခြင်း စသည့် နည်းများဖြင့် မျိုးထုတ်ယူကြပါသည်။ ထိုနည်းဖြင့် ထုတ်ယူသော မျိုးစေ့များ ပျိုးထောင်ရာတွင် မသန်စွမ်းသော ပျိုးပင်များခြင်း၊ အပင်ပေါက်နှုန်း နည်းခြင်း၊ မညီခြင်းများ ကြံုတွေ့ရတတ်ပါသည်။

(၃) မျိုးစေ့ရေဆေးခြင်း

အချဉ်ဖောက်ပြီး၂ရက်ခန့်အကြာတွင် မျိုးစေ့နှင့် အတွင်းကလီစာ အရောကို ဘူး(သို့မဟုတ်)ပုံးကြီး အတွင်းသို့ ထည့်ပြီးရေထပ် ဖြည့်ပါ။ မျိုးစေ့ အပိန်အဖျင်းများ အားလုံး အထက်မျက်နှာသို့ တက်လာသည်ကိုတွေ့ရမည် ဖြစ်သည်။ အသာစောင်း၍ သွန်လိုက်ပါ။ ရေကြည်ပြီး မျိုးစေ့ အဖျင်းများ တက်မလာသည် အထိရေ အကြိမ်ကြိမ်ဆေးပါ။ နောက်ဆုံး ကျန်သော မျိုးများသည် အရည်အသွေးကောင်း မျိုးစေ့များ ဖြစ်ပါသည်။

(၄) မျိုးစေ့အခြောက်ခံခြင်း

နောက်ဆုံးကျန်သော မျိုးစေ့များကို ဇကာ သို့မဟုတ် အဝတ်ပါးပေါ် သို့လောင်းချရေစစ်ပြီး အရိပ်အောက်တွင်(၁)ရက် လှန်းပါ။ သေးငယ်သော အစေ့များခြောက်လာလျှင်လေဖြင့် လွင့်ပါ တတ်သဖြင့်လေငြိမ်သောနေရာတွင် ဖြစ်ရန် သတိပြုပါ။ ထို့နောက်နေရောင် ပြင်းပြင်းတွင်၄-၇ရက်ခန့် လှန်းပါ။ မျိုးစေ့များ ကပ်ပြီး ခဲနေပါက လက်ဖြင့်ချေပြီး တစ်စေ့ချင်းဖြစ်အောင် လုပ်ပါ။ သဲ၊ ဖုန်နှင့် အမှိုက်များ မပါအောင် ဂရုစိုက်ပါ။ လေလုံသော အိတ်၊ ဘူးအတွင်း ထည့်ပြီးအေးမြ၍ခြောက်သွေ့သောနေရာတွင် သိမ်းဆည်းပါ။ မျိုးစေ့ ထုတ်ယူသောနေ့ကို မှတ်သားပါ။ ဤနည်းဖြင့် ထုတ်ယူသော မျိုးများသည် အများအားဖြင့် ချက်ခြင်း ပြန်လည် ပျိုးထောင်နိုင်ပါသည်။ မျိုးစေ့ ၁၀၀ခန့် ယူ၍ ပျိုးဘောင်တွင် ပျိုးထောင် ကြည့်ပါ။ အနည်းဆုံး အပင်ပေါက်(၈၀)ခန့်ရမှ အရည်အသွေးမီ မျိုးကောင်း ဖြစ်ပါသည်။