နှမ်းမှိုအရွက်အစက်ပြောက်ရောဂါ

    နှမ်းမှိုအရွက်အစက်ပြောက်ရောဂါသည် နှမ်းပင်များတွက် ဆိုးရွားစွာ ကျရောက်ဖျက်ဆီးတတ်သော ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းရောဂါကျရောက်ပါက အထွက်နှုန်း ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ကျနိုင်ပါသည်။ နှမ်းမှိုအရွက်အစက်ပြောက်ရောဂါသည် မှိုတစ်မျိုးဖြစ်သော Cercospora sesami ကြောင့် ဖြစ်စေသည်။ အပင်၏ မြေအပေါ်ပိုင်းတွင် ကျရောက်တတ်ပြီး ရောဂါကျရောက်မှု ပြင်းထန်ပါက အရွက်များကြွေကျပြီး စီးပွားရေးအရ အထွက်နှုန်းထိခိုက်စေနိုင်သည်။

ရောဂါကျရောက်မှု့လက္ခဏာများ

    မှိုရောဂါသည် အပင်ပေါက်ပြီး အစောပိုင်း ၂၈ ရက်တွင် ကျရောက်တတ်ပါသည်။ ရောဂါ စတင်ကျရောက်ပါက အရွက်၏ အပေါ်အောက်မျက်နှာပြင်တွင် သေးငယ်ပြီး အရောင်ဖျော့သော  ​အညိုအစက်အပြောက်များကို စတင်တွေ့ရမည်။ အစက်အပြောက်လေးများသည် အနက်ရောင်အနားသတ်ရှိသည်။ အနည်းငယ် သေးငယ်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် အစက်အပြောက်များထိဆက်သွားပြီး အချင်း ၅-၁၅ မီလီမီတာ (၀.၅- ၁.၅စင်တီမီတာ) အထိ ကြီးလာမည်။ မှိုအရွက်ပြောက်ရောဂါကို ဘက်တီးရီးယားအရွက်ပြောက်ရောဂါနှင့် ခွဲခြားနိုင်သည်။ မှိုအစက်ပြောက်အလယ်တွင် မီးခိုးဖျော့ရောင်ပါရှိပြီး တဖြည်းဖြည်းကြီးလာပါက တဖြည်းဖြည်း လုံးဝန်းလာသည်။ မှိုအစက်ပြောက်ရင့်လာပါက မှိုချောင်းများနှင့် မှိုသီးများ ဖြစ်ပေါ်လာပြီး မှိုအစက်ပြောက်သည် မီးခိုးရောင်မှ အနက်ရောင်ပြောင်းလာသည်။ မှိုအစက်အပြောက်ပါဝင်မှု့သည် စိုစွတ်သောအခြေအနေတွင် အရွက်တစ်ရွက်တွင် အစက် ၁၀၀ မှ ၄၀၀ အတွင်းရှိနိုင်ပြီး အရွက်များ မရင့်မီ ကြွေကျမည်။ ပင်စည်၊ အရွက်ရိုးတံနှင့် အသီးတောင့်များတွင်လည်း  ကျရောက်နိုင်သည်။ မှိုသီးများသည် အခြားအပင်များသို့ မိုး၊ သွင်းရေနှင့် လေတို့နှင့်အတူ သယ်ဆောင်ကာ ရောဂါများကို ပျံ့နှံစေသည်။

ကာကွယ်နှိမ်နှင်းခြင်း

၁။ ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိသော မျိုးများကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးခြင်း။

၂။ မှိုရောဂါသည် ယခင်နှစ် သီးနှံကြွင်းကျန်များမှ ကူးဆက်နိုင်သဖြင့် မပြုပြင်မီ ယခင်နှစ် ရိုးပြတ်များကို မြေမပြုပြင်မီ မီးရှို့ဖျက်ဆီးရမည်။

၃။ အစေ့ဆောင်ရောဂါဖြစ်သဖြင့် ရေနွေး ၅၃·C တွင် ၃၀ ခန့်စိမ်ထားပေးရမည်။ ထို့ပြင် ကာဗန်ဒါဇင်(carbendazim ) 2g ကို အစေ့ ၁ ကီလိုဂရမ်တွင် အသုံးပြုနိုင်သည်။

၄။ စိုက်ပျိုးချိန် စောစောစိုက်ရမည်။ သီးလှည့်စိုက်ပျိုးပါက ရောဂါကျရောက်မှု့ နည်းသည်။

၅။ အပင်ပိုင်းကြီးထွားချိန် ရောဂါကျရောက်မှု့ပြင်းထန်ပါက မန်ကိုဇက် (Mancozeb) ၀.၂၅ % ကို ၁၅ ရက်တစ်ခါ သုံးကြိမ်ဖျန်းပေးရမည်။

ဇော်ရဲသူ

Reference: Plantwise Knowledge Bank

Greenovator ကြော်ငြာ

သီဟိုဠ်မှ ဉာဏ်ကြီးရှင်သည် အာယုဝဍ္ဎနဆေးညွှန်းစာကို ဇလွန်ဈေးဘေး ဗာဒံပင်ထက် အဓိဋ္ဌာန်လျက် ဂဃနဏဖတ်ခဲ့သည်။

Read more

Facebook page သို့သွားရန်