ရေမြှုပ်ဒဏ်ခံနိုင်သည့် ဆင်းသုခမျိုးရရှိရန် သုတေသနပြု

အဖိုဝတ်မှုန်အိတ် မွေးမြူနည်းနှင့် Marker Assisted Selection (MAS) နည်းတို့ဖြင့် ရေမြှုပ်ဒဏ်ခံနိုင်သည့် ဆင်းသုခမျိုးရရှိရန် သုတေသနပြုဆောင်ရွက်နေမှုများအား ရှင်းလင်းပြသသည့် ကွင်းသရုပ်ပြပွဲကို အောက်တိုဘာလ (၁၇) ရက်နေ့၊ နံနက် (၇)နာရီ အချိန် က စိုက်ပျိုးရေးသုတေသနဦးစီးဌာန ဇီဝနည်းပညာ၊ မျိုးစေ့ဘဏ်နှင့် သီးနှံကာကွယ်ရေးဌာနခွဲ၊ ဇီဝနည်းပညာသုတေသနဌာနစု၌ ကျင်းပပြုလုပ်ရာ စိုက်ပျိုးရေး၊မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်း ဝန်ကြီးဌာန၊ စိုက်ပျိုးရေးသုတေသနဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးများ၊ ဌာနစုတာဝန်ခံများနှင့် သုတေသနပညာရှင်များ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

အဆိုပါကွင်းသရုပ်ပြပွဲတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာနိုင်ကြည်ဝင်း က အဖွင့်အမှာစကားပြောကြားရာ၌ သုတေသနပညာရှင်များအနေဖြင့် ဒေသနှင့်ကိုက်ညီပြီး ဈေးကွက်ဝင်သည့် မျိုးများ၊ ပိုးမွှားရောဂါဒဏ်ခံ၊ ရာသီဉတုဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိသည့် မျိုးများ၊ နည်းပညာများ ထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်ပါကြောင်း၊ ဒေသတွင် ဖြစ်ထွန်းသည့် မျိုးများမှ ကောင်းမွန်သည့် ဗီဇများအား ဆွဲထုတ်၍ သုတေသနပြု ရှာဖွေဖော်ထုတ်ကာ အပင်ဇီဝကမ္မ ဗေဒဆိုင်ရာ လက္ခဏာများနှင့် အပင်ဗီဇများ ပေါင်းစပ်၍ ပိုမိုကောင်းမွန်သော မျိုးသစ်များ ထုတ်လုပ်ရန်လိုအပ်ပါကြောင်း၊ သုတေသနပြု ရရှိလာသည့် မျိုးများမှလည်း အားနည်းချက်၊ အားသာချက်များအား ဆက်လက်လေ့လာရန် လိုအပ်ပါကြောင်းနှင့် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံ၍ အာဟာရ ပြည့်ဝသည့် သီးနှံမျိုးသစ်များအား သုတေသနပြု ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် လိုအပ်ပါကြောင်း ပြောကြားသည်။

ဇီဝနည်းပညာ သုတေသနဌာနစု အနေဖြင့် အပင်တစ်သျှူးမွေးမြူခြင်းနည်းပညာဖြင့် သီးနှံမျိုးသစ်များ ထုတ်လုပ်ရန်၊ အပင်တစ်သျှူး မွေးမြူနည်းပညာနှင့် မျိုးထွန်းနည်းပညာတို့ ပူးပေါင်း၍ သီးနှံမျိုးသစ်များ ထုတ်လုပ်ရန်၊ အပင်တစ်သျှူး ပွားများနည်းဖြင့် အချိန်တိုအတွင်း သီးနှံမျိုးသန့်များ ပွားများထုတ်လုပ်ရန်၊ သီးနှံမျိုးသစ်များ ထုတ်လုပ်ရေးတွင် မော်လီကျူလာ နည်းပညာဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် သီးနှံအထွက်တိုးရေးအတွက် အထောက်အကူ ပြုစေမည့် အပင်ဇီဝကမ္မဗေဒဆိုင်ရာ လက္ခဏာများကို လေ့လာရန် စသည့် ရည်ရွယ်ချက်များဖြင့် သုတေသနလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြစ်သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ မိုးရာသီ၌ ဆင်းသုခ စပါးမျိုးများအား ရေမြုပ်ဒဏ်ခံစပါးမျိုးများဖြစ်သည့် Swarna Sub-1 စပါးမျိုးနှင့် မျိုးစပ်ခဲ့ ပါကြောင်း၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ မိုးကြိုရာသီတွင် ရရှိလာသည့် F1 မျိုးစေ့များအား ပြန်လည် စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး၊ စပါးပင် ဖုံးတုံးလုံးတုံးအဆင့်၌ Anther (အဖိုဝတ်မှုံ) များအား ထုတ်၍ အပင်တစ်သျှူး မွေးမြူနည်းဖြင့် မွေးမြူခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ မိုးရာသီတွင် မွေးမြူရရှိလာသည့်စပါးပင်များမှ Double Haploid (DH) ပင်များအား ရွေးချယ်ခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၁၇ မိုးကြိုရာသီတွင် ရွေးချယ်ရရှိလာသော DH ပင်များအား Gene Specific Marker များကို အသုံးပြု၍ စစ်ဆေးခဲ့ရာ ဘတ်တီးရီးယား ရွက်ခြောက်ရောဂါဒဏ်ခံ ဗီဇနှင့် ရေမြုပ်ဒဏ်ခံဗီဇ နှစ်မျိုးလုံးပါဝင်သော စပါးမျိုးလိုင်း (၃၈) လိုင်းနှင့် ဘတ်တီးရီးယားရွက်ခြောက်ရောဂါဒဏ်ခံ ဗီဇ တစ်မျိုးတည်းပါဝင်သော မျိုးလိုင်း (၈၃)လိုင်းအား ရွေးချယ်ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ မိုးရာသီတွင် အဆိုပါ စပါးမျိုးလိုင်း (၃၈) လိုင်းတို့ကို မိဘမျိုးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်စိုက်ပျိုး၍ လေ့လာခဲ့ရာ အထွက်နှင့် အထွက်မိတ်ဖက်လက္ခဏာများအရ ဗီဇတည်ငြိမ်မှုအရှိဆုံး မျိုးလိုင်း (၁၄) လိုင်းကို ပထမအဆင့်အနေဖြင့် ရွေးချယ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း အပင်ဇီဝနည်းပညာ သုတေသနဌာနစု တာဝန်ခံ ဒေါ်သက်သက်ဦး နှင့် လက်ထောက် သုတေသနအရာရှိ ဒေါက်တာသတိုးအောင် တို့က ပြောသည်။

အဆိုပါ အဆင့်ဆင့် ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးခဲ့သည့် မျိုးများကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် မိုးရာသီတွင် မိဘမျိုးများထက် သာလွန်သော ရေမြုပ်ဒဏ်နှင့် ဘတ်တီးရီးယား ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိသော DH လိုင်း (၇) လိုင်းမှ ထပ်မံရွေးချယ်၍ ဆင်းသုခ၊ မနောသုခတို့နှင့် အထွက်ယှဉ်ပြိုင်၍ သုတေသနလုပ်ငန်းများ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ယနေ့ကွင်းသရုပ်ပြပွဲ သို့ တက်ရောက်လာကြသည့် သုတေသနပညာရှင်များက သုတေသနနှင့် နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးအကြံပေးခဲ့ကြကြောင်း သတင်းရရှိသည်။

Source_agri news