သစ်ပင်ရဲ့ အကျိုးကျေးဇူး (၁၀) ချက်

သစ်ပင်ရဲ့တန်ဖိုး စျေးနှုန်းကတ်လေးတစ်ခုလောက် သွားချိတ်ပေးနိုင်မလား။ စက္ကူနဲ့ တစ်ခြားပစ္စည်းတွေထုတ်ဖို့ အတွက် လူတွေက သစ်ပင်တွေကို စျေးသတ်မှတ်ပြီး အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်နေကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒီစျေးနှုန်းဟာ တစ်ကယ်ပဲ သက်ရှိအပင်တစ်ပင်ရဲ့တန်ရာတန်ကြေးဟုတ်ရဲ့လား ကျွန်တော်တို့ စဉ်းစားကြည့်ရအောင်။ တစ်ကယ်တော့ သစ်ပင်တစ်ပင်ရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေကို စဉ်းစားကြည့်ရင် သူ့ရဲ့တန်ဖိုးဟာ တွက်ချက်မရနိုင်ပါဘူး။ Oregon ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ Portland Parks & Recreation က သစ်ပင်ရဲ့တကယ့်တန်ဖိုးအစစ်စျေးနှုန်းကတ်တွေကို သစ်ပင်တွေမှာ လိုက်ချိတ်ထားပါတယ်။ ဒါဟာ လူထုကို အပင်ရဲ့အကျိုးကျေးဇူးတွေကို အထူးသတိပြုမိစေပါတယ်။ အဲ့ဒီလောက်ကောင်းတဲ့အကျိုးကျေးဇူးတွေက ဘာတွေပါလိမ့်။ အောက်မှာ အရေးကြီးဆုံး (၁၀)ချက်ကို ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။

၁. လေထုသန့်စင်ခြင်း

Davey Institute က သုတေသီတွေရဲ့ လေ့လာတွေ့ရှိချက်များအရဆိုရင် မြို့ပြမှာရှိတဲ့ သစ်ပင်တွေနဲ့ တောအုပ်တွေဟာ ပျမ်းမျှအားဖြင့် နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း မြို့တစ်မြို့ကလူတစ်ယောက်ရဲ့ အသက်ကို ကယ်တင်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အပင်တွေဟာ လေထုထဲက ဖုန်မှုန့်အညစ်အကြေးတွေကို ဖယ်ရှားနိုင်စွမ်းရှိလို့ပါပဲ။ Journal of Preventative Medicine ရဲ့တွေ့ရှိချက်ကတော့ အပင်မရှိတော့တဲ့ နေရာတွေမှာ နေထိုင်တဲ့လူတွေဟာ နှလုံးဆိုင်ရာရောဂါတွေနဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါတွေကို ပိုမိုခံစားရပါတယ်တဲ့။ ဒါ့ကြောင့် သက်ရှိတွေလိုအပ်တဲ့ အောက်ဆီဂျင်ကို ထောက်ပံ့ပေးနေတဲ့ သစ်ပင်တွေကို “lungs of the planet” ကမ္ဘာမြေကြီးရဲ့အဆုတ် လို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။

၂. အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း

အမေရိကန်ပြည်နယ်၊ သစ်တောဌာနရဲ့မှတ်တမ်းအရ ၂၀၁၂ခုနှစ်ကဆိုရင် အမျိုးသားသစ်တောဥယျာဉ်တွေကို လာလည်တဲ့ အပန်းဖြေသူတွေဆီကနေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁ ဘီလီယံ နီးပါး ရရှိနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါတင်မကပဲ ဒီလိုစီးပွါးရေးလုပ်ငန်းတွေကြောင့် ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ အချိန်ပြည့်နဲ့ အချိန်ပိုင်းအလုပ်အကိုင် တစ်သိန်းကိုးသောင်းကို ဖန်တီးပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သတိပြုရမှာက ဒါဟာ အမေရိကန်က အမျိုးသားသစ်တော ဥယျာဉ်တွေဆီကပဲ ရှိသေးတာနော်။

၃. ရေကောင်းရေသန့်

ရေသန့်လို့ပြောရင် ပုလင်းထဲထည့် ပိုးသတ်ထားတဲ့ ရေတွေ ထင်မှာစိုးလို့ ရေကောင်း ရေသန့်လို့ ရေးထားပါတယ်။ သစ်တောတွေဟာ သဘာဝကပေးထားတဲ့ ရေစစ်နဲ့ရေလှောင်ကန်တွေပါပဲ။ အမေရိကန်ပြည်နယ်က သုံးပုံနှစ်ပုံနီးပါးသော ရေတွေဟာ သစ်တောတွေဆီကပဲလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သင် နယူးယောက်မြို့က စားသောက်ဆိုင်ထဲက ဘုံဘိုင်ရေတစ်ဖန်ခွက် သောက်နေတဲ့ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ သင်ဟာ နယူးယောက်မြို့ အထက်ပိုင်းက သစ်တောတွေက စစ်ထုတ်ပေးလိုက်တဲ့ ရေတွေကို သောက်နေတာပါပဲ။ ဒီလိုကောင်းမွန်တဲ့ သဘာဝရေသန့်စင်စက်ကြီးရှိလို့သာ နယူးယောက်မြို့က အနည်းငယ်သောရေသန့်စင်မှုကိုသာ ပြုလုပ်ဖို့လိုအပ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၄. ကာဗွန်သန့်စင်ပေးခြင်း

လောင်စာတွေလောင်ကျွမ်းခြင်းဟာ ကျွန်တော်တို့လေထုထဲကို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်တွေ ရောက်သွားစေပြီး အန္တရာယ်များတဲ့ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုတွေ ဖြစ်စေနိုင်တယ် ဆိုတာ အားလုံးသိပြီးသားပါပဲ။ သစ်ပင်တွေစိုက်ပျိုးခြင်းဟာ ဒီဖြစ်စဉ်ကို လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။ အပင်တစ်ပင်ဟာ တစ်နှစ်ကို ၄၈ ပေါင်ပမာဏရှိတဲ့ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို စုပ်ယူနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် သက်တမ်းနှစ်၄၀ရှိတဲ့ အပင်တစ်ပင်ဟာဆိုရင် တစ်နှစ်ကို ကာဗွန်တစ်တန်နှုန်း သန့်စင်ပေးနိုင်ပါတယ်။

၅. ရာဇဝတ်မှုလျော့ချပေးခြင်း

သစ်ပင်တွေအများကြီးရှိတဲ့ အိမ်နီးချင်းတွေဟာ သစ်ပင်တွေမရှိတဲ့ အိမ်နီးချင်းထက် ရာဇဝတ်မှုတွေ သိသိသာသာ လျော့နည်းတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ သုတေသီတွေကတော့ ဒါဟာ အစိမ်းရောင်နေရာလေးတွေက လူတွေကို စိတ်ဖိစီးမှုလျော့နည်းစေပြီး ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု ပိုများစေတာကြောင့်လို့ ယူဆကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေအချင်းချင်း ယုံကြည်မှုတွေ တိုးပွါးလာစေပါတယ်။

၆. ပိုင်ဆိုင်မှုတန်ဖိုးမြင့်တက်စေခြင်း

အခုချိန်မှာလူတွေက သူတို့ရဲ့အလုပ်နဲ့အိမ်တွေကို သစ်ပင်တွေရှိတဲ့ နေရာကို ရွေးချယ်လာကြပါတယ်။ ဒါကို သက်သေပြရရင်တော့ စျေးနှုန်းပဲပေါ့။ သစ်ပင်ရှိတဲ့အိမ်ဟာ သစ်ပင်မရှိတဲ့အိမ်ထက် ၇-၂၅ ရာခိုင်နှုန်း တန်ဖိုးပိုမြင့်ပါတယ်။ စျေးဝယ်သူတွေဟာဆိုလည်း အစိမ်းရောင် ဥယျာဉ်နဲ့ရှုခင်းရှိတဲ့ စျေးဆိုင်တွေမှာ ပိုပြီးစျေးဝယ်လာတာ ကိုတွေ့ရပါတယ်။

၇. စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာကြံ့ခိုင်ခြင်း

သင်စိတ်ဓါတ် ကျနေပါသလား။ သစ်တောလေးထဲမှာ လမ်းတစ်ချက်လောက် လျှောက်ကြည့်လိုက်ပါ။ တော်တော်များများ သောလေ့လာချက်တွေက သဘာဝနဲ့များများ ထိတွေ့နိုင်သူဟာ မှတ်ဉာဏ်ကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေခြင်းနှင့် မိမိကိုယ်တိုင်စည်းကမ်းရှိပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်မှုတွေကို ရရှိပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြောင်းကို တွေ့ရှိထားပါတယ်။ လေ့လာချက်တစ်ခုမှာဆိုရင် ဆေးရုံပေါ်ကလူနာတွေဟာ သူတို့ရဲ့ဆေးရုံပြတင်းပေါက်ကနေ အမြဲတမ်း သစ်ပင်တွေကိုမြင်နေရရင် သူတို့ရဲ့ အဖော်တွေထက် ၈ရာခိုင်နှုန်း ဆေးရုံပိုစောဆင်းရတာကို သိလာရပါတယ်။

၈. အပူချိန်ထိန်းညှိပေးခြင်း

သစ်ပင်တွေကပေးတဲ့ အရိပ်နဲ့လေကာနိုင်စွမ်းတွေဟာ နွေရာသီပူပြင်းတဲ့ ရက်တွေမှာ တစ်ဦးချင်းကနေ တစ်မြို့လုံးကို အထောက်အကူပြုပါတယ်။ လူဦးရေ တစ်မီလီယံ (သို့မဟုတ်) ဒါ့ထက်ပိုတဲ့လူဦးရေရှိတဲ့ မြို့မှာဆိုရင် ပျမ်းမျှတစ်နှစ်ပတ်လည်လေထုအပူချိန်ဟာ တစ်ခြားနေရာထက် ၁.၈-၅.၄ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်(၁-၃ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်) ပိုမိုနွေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါကို တစ်နေရာတည်းအပူချိန်သက်ရောက်မှုလို့ခေါ်ပြီး ဒီသက်ရောက်မှုကို သစ်ပင်စိုက်ပြီး လျော့ချနိုင်ပါတယ်။ အရိပ်ရအပင်တွေရှိတဲ့ မိသားစုတွေဟာ နွေရာသီမှာဆိုရင် အအေးဓါတ်ရဖို့ကုန်ကျရတဲ့ ကုန်ကျစရိတ်ကို ၁၂ရာခိုင်နှုန်းကို လျော့ချနိုင်ပါတယ်။

၉. ရေလွှမ်းမိုးမှုကိုထိန်းညှိပေးခြင်း

သစ်ပင်သစ်တောတွေဟာ ရေပမာဏအများကြီးကို သိုလှောင်ထားနိုင်ပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် ရေတွေဟာ တောင်ကုန်းတွေပေါ်က စမ်းချောင်းတွေကတစ်ဆင့် မြစ်ထဲကို စီးဆင်းသွားပြီး မြို့တွေကို လွှမ်းမိုးသွားပါလိမ့်မယ်။ ဒါ့ကြောင့် မြို့ပြတွေအတွက် သစ်ပင်တွေဟာ မုန်တိုင်းလှိုင်းများကာကွယ်ရန်စီမံခန့်ခွဲခြင်း တွေမှာ အရေးပါတဲ့ သူတွေဖြစ်နေရတာပေါ့။

၁၀. တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များနေထိုင်နိုင်ခြင်း

တောနေသတ္တဝါတွေက အပင်တွေကို အစားအစာ၊ အကာအကွယ်၊ အသိုက်အမြုံနဲ့ မျိုးဆက်ပွါးဖို့အတွက် အသုံးပြုကြပါတယ်။ ဒီသတ္တဝါတွေဟာ ဇီဝမျိုးကွဲ လို့ခေါ်တဲ့ ဒီကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်က သက်ရှိမျိုးစုံ ရှင်သန်နေထိုင်ဖို့ကိုလည်း အံ့သြဖွယ် ကောင်းလောက်အောင် ထောက်ပံ့ပေးထား ပါသေးတယ်။ အပင်တွေပြုန်းတီးမှုမှ ကာကွယ်ပေးခြင်းဟာ တစ်ခြားအပင်တွေနဲ့ သူတို့ကို မှီခိုနေထိုင်နေရတဲ့ သတ္တဝါတွေအားလုံးကို ကာကွယ်ရာလည်းရောက်ပါတယ်။

မူရင်းဆောင်းပါး- http://www.earthshare.org/2013/07/treebenefits.html