ဒေသတွင်းရရှိနိုင်သည့် အပင်များကို အသုံးပြုပြီး ပိုးမွှား ရောဂါများ ကာကွယ်နှိမ်နင်းနည်း

(၁) ငရုတ္သီး

     င​ရုပ်​သီး​မှည့်​တွင် ​ပိုး​မွှား​နှိမ်​နင်း​သော​ အာ​နိ​သင်​များ​ပါ​ရှိ​ပြီး ​အ​ထူး​သ​ဖြင့် ​အ​ခွံ​နှင့်​ အ​စေ့​တွင်​ အာ​နိ​သင်​ပို​မို ​မြင့်​မား​သည်။ ပိုး​သတ်​သည့်​ အ​စိတ်​အ​ပိုင်းမှာ ​အ​သီး ဖြစ်သည်။ ​စား​သေ၊ ​ပိုး​သေ​ဆေး၊ ​ပိုး​ဟန့်တား​ဆေး၊ ​ထိ​သေ၊ အဆိပ်​ငွေ့ ​ဆေး၊ ​ဗိုင်း​ရပ်(စ်)​နှင်ဆေး စသည့် အာနိသင်များ ရှိသည်။ နှိမ်​နင်း​နိုင်​သည့် ​ပိုး​မွှား​ အင်း​ဆက်​များမှာ ​ပု​ရွက်​ဆိတ်၊ ​ပျ၊ ​ပဲ​သီး​တောင့်​ထွင်း​ပိုး၊ ​ကို​လို​ရာ​ဒို​ကျိုင်း (​လောင်​မီး​ကျိုင်း)၊ ​ခူ​ကောင်​များ၊ ​စိန်​ကွက် ​ဖ​လံ၊ ​ပိုး​န​ဂါး၊ ​င​မြှောင်​တောင်၊ ​ရွက်​ဖြတ်​ပိုး​များ၊ ​ဒက်​ပိုး၊ ​အ​ကြေး​ပိုး၊ ​ယင်​ဖြူ၊ ၊ ခ​ရု​၊ ပက်​ကျိ​တို့ ဖြစ်သည်။ ကာ​ကွယ်​နိုင်​သည့် ​အ​ပင်​ရော​ဂါ​များ ​သ​ခွား​ဗိုင်း​ရပ်(စ်)​ရော​ဂါ၊ ​ဆေး​ရွက်​ကြီး​ပင်​ဗိုင်း​ရပ်(စ်)​တို့ ဖြစ်သည်။

     ​င​ရုပ်​၏ လူတိို့အပေါ် အန္တရာယ် သက်ရောက်မှုမှာ င​ရုပ်​သည် ​လူ​တို့​၏ ​အ​ရေ​ပြား၊ ​မျက်​စိ​နှင့် ​အ​သက်​ရှု​လမ်း​ကြောင်း ထိ​ခိုက်​ ယား​ယံ​စေ​သော​ကြောင့် ​ဖျော်စပ်ရာတွင် အထူးသတိပြုရန် လိုအပ်ပါသည်။

      (​က)င​ရုပ်​သီး​ဖျော်​ရည်လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ -င​ရုပ်​သီး​မှည့် (၃၀) ​ကျပ်​သား၊ ဆပ်​ပြာ၂ ​ကျပ်​သားနှင့် ရေ ၈ ​လီ​တာလုပ်​ပုံ- င​ရုပ်​သီး​မှည့် (၃၀) ​ကျပ်​သား​ကို ​ပါး​ပါး​လှီး​၍ ​ရေ (၄) ​ပု​လင်း​ဖြင့် ၁၅-၂၀ ​မိ​နစ် ​ကြာ​ပြုတ်​ပါ။ ​ဆပ်​ပြာ ၂ ​ကျပ်​သား​ကို ​ပါး​ပါး​ လှီး​ထည့်​ပါ။ ၎င်း​ပြုတ်​ရည်​ထဲ​သို့ ​ရေ (၄) ​ပု​လင်း​ ထည့်​ပါ။ ထို့နောက် အ​အေး​ခံ​ပြီး ​အ​ရည်​စစ်​ပါ။ အ​သုံး​ပြု​ပုံှမှာ ငရုပ်သီးဖျော်ရည်​ကို ​မိုး​မ​ရွာ​သော​ အ​ချိန်​တွင် ​တစ်​ပတ်​ တစ်​ကြိမ်၊ ​မိုး​ရွာ​သော​ အ​ချိန်​တွင် ​တစ်​ပတ် ၂-၃ ​ကြိမ် ​ပက်​ဖျန်း​ အ​သုံး​ပြု​ပါ။ ​င​ရုပ်​ပိုး​နှိမ်​ဆေး​သည် ​ဟင်း​သီး​ ဟင်း​ရွက်​များ​တွင် ​ကျ​ရောက်​သော​ ပျ​ပိုး​များ​အ​တွက် ​အ​ထူး​အ​သုံး​ဝင်​ပါ​သည်။အ​ထူး​ သ​တိ​ပြု​ရန် ​အာ​နိ​သင် ​ပြင်း​လွန်း​ပါ​က ​အ​ပင်​ကို​ အ​ဆိပ်​သင့်​စေ​နိုင်​သ​ဖြင့် ​စိုက်​ကွက်​ငယ်​ တွင်​ရှေး​ဦး​စွာ ​စမ်း​သပ်​ပြီး​မှ ​သင့်​လျော်​ သော​ဆေး​နှုန်း​ ရ​ယူ​ရန် ​ဖြစ်​သည်။

 (​ခ) ​င​ရုပ်​သီး​နှင့်​အ​ရက်​ဖျော်​ရည်

     လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ - င​ရုပ်​သီး ၃.၅ ​ကျပ်​သား၊ ကြံ​အ​ရက် ၃ ပုလင်း (၃ ​လီ​တာ)၊ ရေ ၅ ​ဂါ​လံ

ပြု​လုပ်​ပုံ အဆင့်ဆင့်မှာ

     ​င​ရုပ်​သီး ၃.၅ ​ကျပ်​သား​ကို ​ကြံ​အ​ရက် ၄ ​ပု​လင်း​နှင့်​ရော​၍ (၁၄) ​ရက်​ကြာ​ထား​သို​ပါ။ ထို့​နောက် ​အ​ရည်​စစ်​ချ​ပါ။ အ​သုံး​ပြု​ပုံမှာ (၄) ​ဂါ​လံ​ဆေး​ဖျန်း​ပုံး​ တစ်​ပုံး​စာ ​အ​တွက် စစ်ရည် (၁၀)ဇွန်းဖြစ်ပြီး တစ်ဂါလံအချိုးမှာ ၂ဇွန်းခွဲ ဖြစ်ပါသည်။ ​ခူ​ကောင်​များ၊ ​ပျ​ပိုး၊ ​ဒက်​ပိုး၊ ​အ​ကြေး​ပိုး၊ ​ရွက်​ဖြတ်​ပိုး၊ ​ပဲ​သီး​တောင့်​ထိုး​ပိုး​များ၊ ​စိန်​ကွက်​ဖ​လံ​များ​ကို ​နှိမ်​နင်း​ရန်​ အ​တွက် ​ဖြစ်​သည်။ ​ခူ​ကောင်၊ ​ဗောက်​ဖတ်​များ​ကို၃ရက်​ခန့် အ​ကြာတွင်​သေ​စေ​နိုင်​သည်။

(ဂ) င​ရုပ်​သီး​နှင့် ​ဂျင်း၊ ​ကြက်​သွန်​ဖြူ ​(သီးလုံးဖောက်ပိုး ကာကွယ်နှိမ်နင်းဆေး)ဖျော်ရည်

     လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ- င​ရုပ်​သီး​စိမ်း​ အ​ရင့် ၁.၅ ​ကျပ်​သား​၊ ဂျင်း ၁.၅ ​ကျပ်​သား​၊​ ကြက်​သွန်​ဖြူ ၃ ​ကျပ်​သား​၊ ရေ​နံ​ဆီ(၁-၂) ​ဇွန်း၊ ရေ ၃ ​လီ​တာ။

ပြုလုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်မှာ

     ကြက်​သွန်​ဖြူ (၃) ​ကျပ်​သား​ကို​ ညက်​အောင်​ထောင်း​၍​ရေ​နံ​ဆီ (၁)​ဇွန်း​နှင့်​ တစ်​ည​ စိမ်​ထား​ပါ။ င​ရုပ်​သီး​စိမ်း​ရင့် ​တစ်​ကျပ်​ခွဲ​သား​နှင့် ​ဂျင်း​တစ်​ကျပ်​ခွဲ​သား​ကို​ ညက်​အောင်​ထောင်း​ထား​ပါ။ ​ထို့​နောက် ​ရေ (၁)​လီ​တာ ​ထဲ​တွင် ​ရွှေဝါ​ဆပ်​ပြာ​ ကွမ်း​သီး​လုံး​ခန့်​ကို ​ရော​၍ ​ဖျော်​ပါ။ ​ကြက်​သွန်​ဖြူ​ နှင့်​ရေ​နံ​ဆီ​အ​ရော​ကို​ရေ (၁)​လီ​တာ​နှင့် ​ရော​၍ ​အ​ရည်​ကို​စစ်​ယူ​ပါ။ ​ထောင်း​ပြီး​သား​ င​ရုပ်​သီး​စိမ်း​နှင့်​ဂျင်း​အ​ရော​ကို​ရေ (၁)​လီ​တာ ​နှင့်​ရော​၍ ​အ​ရည်​ကို​စစ်​ယူ​ပါ။ ​ထို ​အ​ရည်​သုံး​မျိုး​ကို​ရော​စပ်​၍ ​ပိုး​ကျ​နေ​သော​ စိုက်​ခင်း​တွင် ​ပက်​ဖျန်း​နိုင်​ပါ​သည်။ ​သီး​လုံး​ဖောက်​ပိုး၊ ​ထွာ​ကောင်၊ ​ခူ​ကောင်​များ​ အ​တွက် ​အ​ထူး​ သင့်​တော်​ပါ​သည်။

 (​၂) ပင်​စိမ်း​

     ပူ​ပိုင်း​ဇုံ​တွင်​ ပင်​စိမ်း ​မျိုး​ပြား (၆၀) ​ခန့်​ခွဲ​ခြား​သတ်​မှတ်​ထား​သည်။ အ​သုံး​ပြု​နိုင်​သော ​အ​ပင်​အ​စိတ်​အ​ပိုင်းမှာ ​အ​ရွက်နှင့် ​ပင်​စည် ဖြစ်သည်။ အာ​နိ​သင်​ ပိုး​ဟန့် ​တား​ဆေး၊ ​ပိုး​သေ​ဆေး၊ ​မှို​သတ်​ဆေး၊ ​ခ​ရုပက်​ကျိ​နှိမ်​ဆေး၊ ​ကြွက်နှိမ်​ခြင်း၊ ​ပေါင်း​နှိမ်​ခြင်း။

     ​နှိမ်​နင်း​နိုင်​သည့်​ပိုး​မွှားများ- ​ဝါ​မျှင်​စွန်း​ပိုး၊ ​သစ်​သီး​ယင်၊ ​ရွက်​ထွင်း​ပိုး၊ ​မွှားပင့်​ကူနီ၊ ​ပြောင်း​ပင်​စည်​ထိုး​ပိုး၊ ​ပြောင်း​စေ့​ထွင်း​ပိုး။

 (က) ပင်​စိမ်း​ရွက်​ကြိတ်​ရည်

လို​အပ်​သော​ ပ​စ္စည်းများ - ပင်​စိမ်း​ရွက် ၆ ​ကျပ်​သား၊ ဆပ်​ပြာ​ရည် ၃-၄ ​စက်၊ ရေ ၁ လီတာ။

ပြုလုပ်ပုံ

- ပင်​စိမ်း​ရွက် ၆ ​ကျပ်​သား​ကို ​ရေ ၁ ​လီတာတွင် ​တစ်​ည​စိမ်၊ ​နောက်​နေ့​အ​ရွက်​များ​ စစ်​ထောင်း​၍ ​အ​ရည်​ စစ်​ယူ​ပြီး ​ဆပ်​ပြာ​ရည် ၃-၄ ​စက်​ခန့်​ရော​သ​မမွှေပါ။ ​ရွက်​ထွင်း​ပိုး​များ ​အ​တွက်​ ပင်​စိမ်း​ရွက် ၁၂ ​ကျပ် ​သား​ကို ​ရေ ၁ ​ပု​လင်း​တွင် ​အ​ထက်​ပါ​နည်း​ အ​တိုင်း ​ဖျော်​စပ်​ပါ။ ပင်စိမ်းရွက် ကြိတ်ရည်သည် ​ထော​ပတ်​ပင်၊ ​မက်​မွန်​ပင်​နှင့် ​သစ်​သီး​ပင်​များ​တွင် ​ကျ​ရောက်​သည့် ​ရွက်​ထွင်း​ပိုး​များ၏​ ပိုး​တုံး​လုံး​များ​ပေါ်၌​မေ့​မျော​ အာ​နိ​သင်​ရှိ​ပြီး ​အ​ကောင်​ကြီး​များ​ပေါ်​၌​ ဟန့်​တား ​အာ​နိ​သင်​ရှိ​သည်။ ​ယင်းသည် ၉၀ ​ရာ​ခိုင်​နှုန်း​ ထိ​ရောက်​သည်။

 ​(ခ) သစ်​သီး​ယင်​ထောင်​ချောက်​

လို​အပ်​သော​ပ​စ္စည်းများ- ပင်​စိမ်း​ရွက်၂.၅ ​ကျပ်​သား​၊ ရေ ၁၃ ​ဇွန်း (​စ​တီး​ဇွန်း)၊ ​သံ​ပု​ရာ​သီး၁ ​စိတ်၊ ​အုန်း​မှုတ်​ခွက်။

ပြု​လုပ်​ပုံမှာ

 ​ပင်​စိမ်း​ရွက်၂ ​ကျပ်​ခွဲ​သား​ကို​ကြေ​ညက်​အောင်​ကြိတ်​၍ ​ရေ ၁၃ ​ဇွန်း​နှင့်​ရော​မွှေ​၍ ​အုန်း​မှုတ်​ခွက် ​တွင်​ထည့်​ထား​ပါ။ ​အ​နွမ်း​ မ​မြန်​စေ​ရန် ​သံ​ပု​ရာ​သီး ​တစ်​စိတ်​ အ​ရည်​ညှစ်​ ထည့်​ပါ။ ​ပြီး​လျှင် ​အ​ဆိပ်​တစ်​ခု​ခု​နှင့် ​ရော​၍ ​အုန်း​မှုတ်​ခွက်​တွင်​ ထ​ည့်​၍ ​သစ်​သီး​ပင်​များ​တွင် ​ချိတ်​ပါ။ ​သ​ရက်​ပင်​ တစ်​ပင်​လျှင် ​ထောင်​ချောက် ၄ ​ခု ​နှုန်း​ချိတ်​ပါ။

​ကြွက်​နှိမ်​နင်း​ပုံ- ပင်​စိမ်း​ရွက်​ခြောက်​မှုန့်​ကို​ အ​စာ​နှင့် ​ရော​ကျွေး​ပါ။ ​ကြွက်​ထီး​ မြုံ​သည်။

​ပေါင်း​နှိမ်​နင်း​ပုံ- ပေါင်း​များ​သော​မြေ​နှင့် ​မြေ​ရိုင်း​များ​တွင် ​ပင်​စိမ်း​စိုက်​ခြင်း​ဖြင့် ​ပေါင်းကာ​ကွယ်​ နိုင်​သည်။

 (၃) ကြောင်ပန်းကြီး

     ကြောင်ပန်းကြီးသည် အာရှ အရှေ့ပိုင်းဒေသ၊ မာဒါးဂါးစကားကျွန်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဂျပန်နိုင်ငံ အထိ ပေါက်ရောက် နိုင်သည်။ အပင်ထောင်မတ်၍ ကိုင်းဖြာသော အပင်ငယ်မျိုး ဖြစ်သည်။ အသုံးပြုနိုင်သော အစိတ်အပိုင်းမှာ အရွက် ဖြစ်ပြီး အာနိသင်မှာ ဥသေဆေး၊ ပိုးနှိမ်ဆေး၊ ထိသေဆေး၊ ဘက်တီးရီးယားပိုး ကာကွယ်ဆေးတို့ ဖြစ်သည်။ နှိမ်နင်းနိုင်သည့် ပိုးမွှားများမှာ ကြက်ဆူခူကောင်၊ ဖြတ်ပိုး၊ စိန်ကွက်ဖလံ၊ ခူမွှေးရှည်၊ စပါးပင်စည်ထိုးပိုး၊ ပဲစေ့ထွင်းပိုး၊ ဆန်စေ့ ထွင်းပိုး၊ ကြက်သန်း၊ နွားသန်း၊ ကြောင်သန်း။

လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ - ကြောင်ပန်းရွက် ၁ ပိဿ ၂၀ ကျပ်သား၊ ရေ ၆.၅ လီတာ

ပြုလုပ်ပုံ အဆင့်ဆင့်မှာ

      ကြောင်ပန်းရွက် ၁ပိဿ ၂၀ ကျပ်သားကို ရေ ၆ လီတာခွဲနှင့် တညစိမ်ပါ။ ၎င်းအရွက်များကို မိနစ် ၃၀ ကြာအောင် ပြုတ်၍ အရည်ကို စစ်ယူပါ။ ထိုအရည်ကို ရေ ၂ ဂါလံနှင့် ရောစပ် ပက်ဖျန်းပါ။ ပက်ဖျန်းခါနီးတွင် ဆပ်ပြာရည် ၁၇ စက် ထည့်ပါ။

     မွေးမြူရေးခြံများ (ကြက်၊ နွား) ခြံများတွင် ခြံထောင့်များ၌ ကြောင်ပန်းရွက်ပုံထားပါက အရွက်နံ့သည် သန်းများကို နှင်ထုတ်နိုင်သည်။

 (၄) မုယားကြီးရွက်

     မုယားပင်သည် ခြုံငယ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ကိုင်းဖြတ်နည်းဖြင့် လွယ်ကူစွာ မျိုးပွားနိုင်သည်။ မုယားကြီးရွက်၏ အရွက်ကို ပိုးသတ်ဆေး၊ မွှားသတ်ဆေး၊ ခံတွင်းပျက်ဆေး အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ လူသားများအတွက်လဲ ဒဏ်ရာများ ပိုးမဝင်အောင် တားဆေး၊ ငှက်ဖျားကာကွယ်ဆေး၊ အဆစ်အမြစ် အရောင်ကုဆေး၊ တီဘီ အဆုတ်ရောဂါ၊ နာတာရှည် အဆုတ် လေပြွန်ရောဂါနှင့် အရေပြား ရောဂါများအတွက် အသုံးဝင်ပါသည်။

လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ- လတ်ဆတ်သော မုယားကြီးရွက် ၆၀ ကျပ်သား၊ ဆပ်ပြာရည် ၅ ကျပ်သား၊ ရေ ၅ လီတာ။

ပြုလုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်-

     မုယားကြီးရွက် ၆၀ ကျပ်သားကို နုပ်နုပ်စင်း၊ ရေ ၅ လီတာဖြင့် တစ်ရက်စိမ်၍ အရည်ကို စစ်ယူပါ။ အပင်စွဲကပ်အား ကောင်းစေရန် ဆပ်ပြာရည် အနည်းငယ် ထပ်မံ ရောစပ်ပါ။ ဤဆေးကို ညနေပိုင်း နေအေးချိန်တွင် ပက်ဖျန်းပါ။

     နှိမ်နင်းနိုင်သော ပိုးမွှားများမှာ လက်ဖက် အခေါက်အက်စေသော မွှားနီ၊ လက်ဖက် မွှားနီ၊ ပေါင်းမြက်များ၊ မှိုရောဂါများ။

 (၅) ဘီးစပ်ပင်

     မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားတွင် ပေါက်ရောက်သည့် ဘီးစပ်ပင်၊ ခွေးသေးပန်းပင်၊ ဇာမဏီပင် အစရှိသဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ခြေချော်လဲ၍ ပွန်းပဲ့လျှင် ဘီးစပ်ရွက်ကို ခူးပြီး တံတွေးဆွတ်၊ လက်ဝါးနှစ်ဘက်ဖြင့် ကြေညက်အောင် ညှစ်ပြီး ပွန်းပဲ့သည့် နေရာကို အုံပေးလေ့ ရှိသည်။

လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ- ဘီးစပ်ရွက် ၆၀ ကျပ်သား၊ ရေ ၅ လီတာ

ဖျော်စပ်ပုံမှာ

     ဘီးစပ်ရွက် ၆၀ ကျပ်သားကို နုပ်နုပ်စင်းပြီး ရေ ၅ လီတာဖြင့် တစ်ရက်စိမ်၍ အရည်ကို ပိတ်ပါးစဖြင့် စစ်ယူပါ။ ဆပ်ပြာရည် (သို့) ဆပ်ပြာမှုန့် (သို့) ခေါင်းလျှော်ရည် တစ်ဇွန်း(ဟင်းစားဇွန်း) ထည့်ပါ။ တစ်ဧကစာအတွက် ရေ ၂၀ လီတာ ရောထည့်၍ ဖြန်းနိုင်ပါသည်။ တစ်ပါတ်တစ်ခါ ညနေဘက် အချိန်ဖြန်းပေးခြင်းဖြင့် အပင်ဖျက်ပိုးအားလုံးကို ကာကွယ်နိုင်သည်။

ကိုးကား- အစိမ်းရောင်လမ်း သင်ရိုး ညွှန်တမ်းစာအုပ်