လောက်သေပင်ရဲ့ ဆေးဖက်ဝင်ပုံများ

မျိုးရင်း။ ။ Papilionaceae

ရုက္ခဗေဒအမည်။ ။ Desmodium triquetrum

အခေါ်အဝေါ်

မြန်မာအမည် - လောက်သေ

ပုံသဏ္ဌာန် 

အပင် - ပင်ပျော့ပင်ငယ် သက်ပြင်းမျိုးဖြစ်သည်။ မှီတွယ်ရာမရှိသော နေရာများ၌ မြေပေါ်တွင် ဖြန့်တွားပေါက်၏။ အမြင့် ၅-၆ ပေခန့်မြင့်၏။ ပင်စည်သေးသွယ်ပြီး မွဲခြောက်ခြောက် အရောင်ရှိသည်။ အကိုင်းအခက်များ အညိုရောင်ရှိသည်။

အရွက် - ရွက်လွှဲထွက်၏။ လှံသွားပုံရှိ၏။ အလျား ၆လက်မ၊ အနံ ၂ လက်မခန့်ရှိ၏။ ရွက်ထိပ်ချွန်၏။ အပေါ်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် သေးငယ်သော ဆူးလေးများရှိသည်။ ရွက်ညှာအတောင်ပါသည်။ ရွက်ညှာရင်းနားတွင် ရွက်စွယ် အဖတ်လေးများရှိ၏။

အပွင့် - အလွန်သေးငယ်၏။ နီရောင်သမ်းသော အညိုရောင် (သို့) မရန်းရောင်ရှိ၏။ နတ်တော်၊ ပြာသိုလများတွင် ပွင့်၏။

အသီး - သီးတောင့်ဖြစ်သည်။ ၁လက်မမျှ ရှည်၍ပြား၏။ အဆစ် ၆-၈ ထိရှိပြီး ပြောင်ချော၏။ သို့မဟုတ် အမွေးနုများရှိသည်။ တပေါင်း၊ တန်ခူးလများတွင် အသီးရင့်မှည့်သည်။

ပေါက်ရောက်သည့်ဒေသ - မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်း စွတ်စိုသောဒေသများတွင် ပေါက်သည်။

ပေါက်ရောက်ပုံ - သဘာဝအလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။

အသုံးပြုသည့်အစိတ်အပိုင်း - အမြစ်၊ အရွက်။

အာနိသင်

မြန်မာ့ဆေးကျမ်းများအလိုအရ လောက်သေပင်သည် လေ၊ သလိပ်၊ သည်းခြေကို နိုင်၏။ အသက်ကိုရှည်စေ၏။ ကာမကို အားပေး၏။ ရောဂါဖြစ်စေသော ပိုးများကို ပယ်တတ်၏။ အဆီကို တိုးပွားစေ၏။ အူတို့ကို တွန့်ရှုံ့စေတတ်၏။  အဖျားရောဂါ၊ အဖျားကြောင့် ဖြစ်သော စိတ်မသက်သာမှု၊ လေရောဂါ၊ မြင်းသရိုက်၊ ဖောရောင်ခြင်း၊ ပန်းနာချောင်းဆိုး၊ ရေငတ်နှင့် အန်ခြင်းတို့ကိုပျောက်စေနိုင်သည်။

အသုံးပြုပုံ

အမြစ် - ဆီးတွင် သွေးပါသောရောဂါအတွက် အမြစ်ကို ငရုတ်ကောင်းအနည်းငယ် ထည့်ကျိုပြီး ဆီးပြွန်ချောင်းမှ ၎င်းပြုတ်ဆေးကို ဖန်ပြွန်ပိုက် စသည်ဖြင့် သွေးပေးသော်ပျောက်၏။ 

အရွက်

(၁) အရွက် မနုမရင့်ကို ပြုတ်၍ သုပ်စားခြင်း၊ တို့စားခြင်းဖြင့် ဝမ်းကိုက်ရောဂါ၊ ဝမ်းဖော၊ ဝမ်းရောင်ရောဂါ ကလေးများ သန်ဝမ်းကိုက်ခြင်း၊ ရင်ပြည့်ရင်ကယ်ဖြစ်ခြင်း ပျောက်၏။ 

(၂) အရွက်ကို လက်ဖက်ခြောက်ကဲ့သို့ သောက်သုံးသော် ဆီးပူ၊ ဆီးအောင့်ရောဂါနှင့် အရေပြားရောဂါပျောက်၏။

(၃) ၎င်းအရွက်ကို အခြားသောဆေးပင်တို့နှင့် ပေါင်းစပ်၍ ဆီးရွှင်ဆေးအဖြစ် ဖော်စပ်သောက်သုံးနိုင်သည်။

(၄) လောက်သေရွက်နှင့် ထားဝယ်မှိုင်းရွက်ကို ရေနွေးဖြော၍ သုပ်စားသော်ဆီးပူ၊ ဆီးအောင့်၊ ဝမ်းကိုက်၊ သွေးဝမ်းသွား၊ သွေးမြင်းသရိုက်၊ မီးယပ်သွေးလွန်တို့ကို ရပ်တန့်စေသည်။

(၅) လောက်သေရွက်ခြောက်၊ ဖလံတောင်ဝှေးရွက်ခြောက်တို့ကို ဆတူအမှုန့်ပြု၍ အုန်းဆီနှင့်ဖျော်ပြီး နေပူပူတွင် လှန်း၍ အပေါ်ဆီအကြည်ကို နားတွင်းသို့ အစက်ချခြင်း၊ ကြက်တောင်နှင့် ကြပ်ပေးခြင်းများပြုလုပ်ပါက နားပြည်ယို နားကိုက်ရောဂါများပျောက်၍ နားတွင်းရှိပိုးများကိုသေစေသည်။ လိမ်းဆေးအဖြစ်သုံးပါက ဝဲနာ၊ အနာစက်နာ၊ အနာမီးလျှံ၊ အိုင်းနာ၊ ဒက်နာများပျောက်၏။ 

(၆) လောက်သေရွက်၊ စံကားစိမ်းပွင့်ခြောက်တို့ကို နှမ်းဆီစစ်စစ်နှင့် စိမ်ပြီး ခေါင်းလိမ်းဆီအဖြစ်သုံးပါက ခေါင်းကိုက်၊ ခေါင်းပူ၊ ဗောက်ထခြင်း၊ ယားခြင်း၊ သန်းပေါက်ခြင်းများပျောက်၍ ဦးနှောက်ကိုကြည်လင်လန်းဆန်းစေ၏။

(၇) လောက်သေရွက်နှင့် ဆောက်ပြာရွက် ၂မျိုးကို ပြုတ်၍ ရေနွေးနွေးဖြင့် မီးဖွားပြီးနောက် မိခင်ကိုလည်းကောင်း၊ ကလေးကိုလည်းကောင်း ချိုးပေးပါက ကျဗဟုံးရောဂါ၊ မွေးကတည်းကပါလာတတ်သော သူငယ်နာမျိုးစုံ၊ အကြောတတ်၊ အကြောကပ်ရောဂါနှင့် မိဘကိုယ်မှ ကူးစက်တတ်သော ရောဂါများကိုကာကွယ်နိုင်၏။

(၈) လောက်သေရွက်ကို ကိုယ်ပူချွဲထ၊ အညှော်ဝင်၊ ချောင်းဆိုး၊ နှာစေး၊ နှာပိတ်ရောဂါအတွက်လည်း ဆေးဖော်စပ်သုံးနိုင်သည်။

(၉) လောက်သေရွက်၊ ရေခရာရွက်၊ နနွင်းရိုးရိုးအရွက် ဆတူအကျွမ်းလှော်၍ နှမ်းဆီတွင်ဖျော်လိမ်းပါက ကလေးများချက်ကြိုးချက်တိုင် ကိုက်ခြင်းပျောက်၍ ချက်ကြိုးကြွေလွယ်၏။ နို့ချောင်းပိတ်၊ နို့နာ၊ နို့ပျဉ်းထသော မိခင်များကို လိမ်းပေးက လျင်မြန်စွာသက်သာပျောက်ကင်းစေ၏။

(၁၀) ကလေးများ အနာစက်၊ ဝဲစို၊ အိုင်းနာကို လောက်သေရွက် အကျွမ်းလှော၍ ရေနံကြီးစစ်စစ်နှင့် လူးလျှင်ပျောက်၏။

(၁၁) ကျွဲ၊ နွားများအနာပေါက်၍ လောက်ကောင်များကျခြင်း၊ ငပိအိုးတွင်လောက်ကောင်များကျခြင်းအတွက် ၎င်းလောက်သေရွက်ကို ထောင်း၍အမှုန့်ဖြူးပေးသော် လောက်များသေကြေပျက်စီးပြီး အနာများကိုလည်း အသားနုတက်၍ ကျက်စေ၏။

(၁၂) စအိုမျှော့ဝင်သော ရောဂါအတွက် လောက်သေရွက်၊ ကြွက်နားပေါင်းရွက်၊ ကြက်မွှေး ၎င်း၃ပါး ဆတူစု၍ ပြုတ်ပြီး အငွေ့ကို ချွေးအောင်းသကဲ့သို့ အိုးပေါ်တွင် ထိုင်ပြီးအခိုးငွေ့များ အခြားသို့မထွက်နိုင်ရန် ခါးအောက်ပိုင်းနှင့် အိုးကိုပါ အဝတ်ထူထူရစ်ပတ်၍ အငွေ့မှိုင်းခံပါက မျှော့များအကောင်လိုက်သော်လည်းကောင်း၊ ကြွေပြုတ်၍ သော်လည်းကောင်း ကျလာစေ၏။ လောက်သေရွက်နှင့် ကြွက်နားပေါင်းဆတူပြုတ်၍ လက်ဖက်ရည်ကြမ်းပန်းကန်လုံးနှင့် ခပ်ပူပူသောက်ပေးရ၏။

 

( မြန်မာ့ဆေးဝါးပင်များ စာအုပ်မှကောက်နုတ်ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်)

အပင်တွေရဲ့ ဆေးဖက်ဝင်ပုံအကြောင်းကို ‘ ကကြီးကနေ အ အထိ’ သိချင်ရင်တော့ ' မြန်မာ့ဆေးဝါးပင်များ ' စာအုပ်ကို အစိမ်းရောင်လမ်းရဲ့ ဈေးတန်းကြီးကဏ္ဍမှာရှိတဲ့ ဗွေဆော်ဦးစာအုပ်ဆိုင်မှာ အော်ဒါတင်နိုင်သလို ဈေးတန်းကြီး fb page chat box မှာအမည်၊ နေရပ်လိပ်စာ၊ ဖုန်းနံပါတ်လေးပေးပြီး လာရောက်ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်ရှင့်