လူသိနည်းတဲ့ ဟုန်းမြစ်၏ အသုံးဝင်ပုံများအကြောင်း

မြန်မာအမည် - ကျီးသတ်ပင်၊ ဟုန်းပင်

English Name - Indian berry, Fish berry, Levant nut, Crow killer

Scientific Name - Derris alliptica

     လူသိနည်းပါးသည့် ဟုန်းပင်သည် ပဲမျိုးရင်းပင် နွယ်ပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ တောထဲရှိ အပင်ကြီး များပေါ်တွင် နွယ်တက်နေတက်သည်။ ဟုန်းမြစ်တွင် အဆိပ်ဓာတ်(ritenoids)ပါဝင်သည်။ ဟုန်းမြစ်ကို တူးကြည့်ပါ။ နို့ရည်ရောင်အစေးများများထွက်သော အမြစ်များကိုတူးပါ။ မိုးရာသီကုန်မှ ဆောင်းနှောင်းရာသီ အထိ အစေးပိုထွက်လေ့ရှိသည်။

     ဟုန်းပင်သည် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် သဘာဝပိုးသတ်ဆေးအဖြစ် အထောက်အကူပြုပေးပါသည်။ အလွန်ထိရောက်သော သြဂဲနစ်ပိုးသတ်ဆေးတစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ထိုတင်မှကသေး တောင်သူများ ငါးဖမ်းရာတွင်လည်းကောင်း၊ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များကိုယ်ပေါ်ရှိ ကပ်ပါးကောင်များကို သတ်ရာတွင် လည်းကောင်း အသုံးပြုလေ့ရှိပါသည်။ သွေးအေးသတ္တဝါများကိုသာ အဆိပ်သင့်စေပြီး လူကဲ့သို့သော သွေးနွေးနို့တိုက်သတ္တဝါများကို အဆိပ်မသင့်စေပါ။ သို့သော် ယခုအခါ လူကိုထိခိုက်မှုရှိနိုင်ကြောင်း သုတေသန အချို့မှဖော်ပြလာသဖြင့် အချို့သော သြဂဲနစ်စနစ်တွင် လက်မခံပါ။ သို့သော် ဓာတုကင်းလွတ် စိုက်ခင်းများတွင် သုံးနိုင်ပါသည်။

နည်းလမ်း-၁

ဟုန်းမြစ် - ၄ ဆ

ဆပ်ပြာ - ၁ ဆ

ရေ - ၂၂၅ ဆ

     လတ်ဆတ်သည့် အချင်း(၁-၂)လက်မအရွှယ်ရှိ ဟုန်းမြစ်ကို ခုတ်စင်းပြီးလျှင်ဆပ်ပြာ အနည်းငယ် ရောထည့်ပြီး ရေအနည်းငယ်ရောဆွတ်ပြီးကြေမွအောင် ထုထောင်းပေးပါ။ ဆပ်ပြာဟာ ဟုန်းမြစ်အတွင်းမှ ရိုတီနုန်းဓာတ်ကို ရေထဲမှာ ပိုပြီးတော့ ပျော်ဝင်စေပါသည်။ ပြီးရင် ပိတ်ပါးစနှင့် စစ်ကျရည်ကို စစ်ယူပါ။ ရလာတဲ့ စစ်ကျရည်ကို ရေနဲ့ ဖျော်စပ်ပြီး သုံးစွဲရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဖျော်စပ်ပြီးချင်းချင်း သုံးစွဲရမှာဖြစ်ပါတယ်။

နည်းလမ်း-၂

     ဟုန်းမြစ်ကို ရေဆေး၍ နုတ်နုတ်စင်းပြီး ထုထောင်းကြိတ်ချေပါ။ ၎င်းအမြစ် ၅ ကျပ်သားကို ရေ ၄ ဂါလန်တွင် တစ်ညစိမ်ပါ။ ထို့နောက် အစေးများများထွက်ရန် ကောင်းစွာမွှေပြီး အရည်ကို ပိတ်စဖြင့်စစ်ယူပါ။ ထို့နောက် စိုက်ခင်းအတွင်း တစ်ပတ်တစ်ကြိမ်ဖျန်းပါ။ ဟုန်းမြစ်၏ အဆိတ်ဓာတ်ပါဝင်မှုမှာ အတိအကျမရှိနိင် ပြောင်းလဲနေသဖြင့် ဆေးပြင်းအားကို လိုသလိုချင့်ချိန်သုံးနိုင်ပါသည်။ ဟုန်းမြစ်အခြောက်မှုန့်ကိုလည်း နွားချေး၊ မြေဆွေးမှုန့်တို့ဖြင့် ရော၍ မြေအောင်းပိုးများကို နှိမ်နင်းနိုင်ပါသေးသည်။

နည်းလမ်း-၃

ဟုန်းမြစ်ရွက်ခြောက်မှုန့် - ၂၀ ဆ

ဆေးဂန္ဓမာရွက်ခြောက်  - ၃၀ ဆ

မြေမှုန့်၊ ကျောက်မှုန့်     - ၅၀ ဆ

     အထက်ပါပစ္စည်း ၃ မျိုးကို ရောစပ်ပြီး မုန်လာထုပ်စိုက်ခင်းတွေမှာ ပတ်ဖြူးပေးလျှင် ခူကောင်၊ လှေးကျိုင်းကောင်၊ ပျပိုးများကို ထိရောက်စွာ ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ ဟုန်းမြစ်တွင် ပါဝင်သည့် ရိုတီနုန်းဓာတ်သည် နေရောင်ခြည်အပူရှိန်မြင့်မြင့်နှင့် ထိတွေ့လျှင် အာနိသင်ပျက်ပြယ်သွားတတ်သည့် သဘောရှိသည်။ 

သတိပြုရန်။ ။ဟုန်းမြစ်ကိုသုံးပြီး ဖော်စပ်ထားသည့်ဆေးများသည် ငါးနဲ့ဝက်တွေကို အဆိပ်သင့်စေနိုင်ပါသည်။

     လူအကျိုးပြုမိတ်ဆွေပိုးများဖြစ်သည့် ပျားများကို မသေစေနိုင်ပေမဲ့ ပိုးချည်ကောင်ကို အဆိပ်သင့် စေနိုင်ပါသည်။ လိပ်ခုံးကျိုင်းများကိုလည်း အဆိပ်သင့်စေနိုင်ပါသည်။ 

ဉာဏ်လင်းထက်

 ဆောင်းပါးများ/ သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ကို ထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။