ခြင်းဖြင့် ချင်း (ဂျင်း) စိုက်ပျိုးနည်း

၁။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ချင်းကို ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး စိုက်စနစ်မှာ ဘောင်ဖော်တန်းစိုက်စနစ် ဖြစ်ပါသည်။ ခြင်းဖြင့် ချင်းစိုက်ပျိုးနည်းစနစ်မှာ တန်းစိုက်စနစ်ထက် အထွက်နူန်း (၂) ဆမှ (၂.၅) ဆထိ တိုးတက်ထွက်ရှိသဖြင့် စိုက်ပျိုးသူများ ဝင်ငွေကောင်းပြီး ပြည်ပရောင်းတန်းဝင် အဆင့်မီချင်းများ ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်

(က) မျိုး

စိုက်ပျိုးသည့်မျိုးမှာ မြန်မာချင်းဖြူမျိုးဖြစ်ပြီး ဒေသအခေါ်အဝေါ်အားဖြင့် ချင်းဖြူ(အောက်ချင်း)မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ဟင်္သာတတွင် စိုက်ပျိုးသည့်ချင်းမျိုးမှာ အနံ့ရှိပြီး အမျှင်နည်း၍ အသားနုသဖြင့် ဆေးဘက်ဝင်အမျိုးအစား ဖြစ်ပါသည်။ မျိုးထားသိုမှုစနစ်မှာ ဒီဇင်ဘာ - ဇန်နဝါရီလများတွင် တူးဖော်ထားရှိသော ချင်းတက်များကို အိမ်အောက်တွင် မြေကျင်းတူ၍လည်းကောင်း၊ ဖြန့်၍လည်းကောင်း ထားရှိရပါမည်။ ချင်း၏ မျိုးစေ့နားနေချိန် (Domancy) ရက် (၆၀) မှ (၉၀) ထိ ရှိပါသည်။ ထို့နောက် ချင်းတက်၏ မျက်စေ့ဖူးများမှ စတင်အညှောင့်ပေါက်လာပါသည်။

(ခ) ပျိုးဘောင်ပြင်ဆင်ခြင်းနှင့် ပျိုးထောင်ခြင်း

ကုန်းကျသည့် နေရာများတွင် (၃) ပေအကျယ် (၆) လက်မအမြင့် ပျိုးဘောင်များပြုလုပ်ပြီး မြေဆွေးထည့်ပေးပါသည်။ မျက်စေ့ (၃) စေ့ မှ (၅) စေ့ပါရှိသည့် ချင်းတက်များကိုဖဲ့၍ စတင်ပျိုးထောင်ပါသည်။ ပျိုးထောင်သည့် အချိန်မှာ မေလ – တတိယပတ်ဖြစ်ပါသည်။ မိုးရွာသွန်းမှု မရှိသည့်နေ့များတွင် တစ်နေ့ ရေ (၂) ကြိမ် ဖျန်းပေးပါသည်။ ပျိုးပင်များ (၃၀) ရက်သား ရှိချိန်တွင် ခြင်းထဲသို့ ရွှေ့ပြောင်းစိုက်ပျိုးပါသည်။

(ဂ) အသုံးပြုသည့် ခြင်းအမျိုးအစားများ

အချင်း ၂ ပေ၊ အမြင့် ၂.၅ ပေ ခန့်ရှိ ကွမ်းခြင်းများ၊ ထန်လျက်ခြင်းများ၊ ထုံးခြင်းများကို အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

(ဃ) စိုက်ပျိုးမြေပြုပြင်ခြင်း

မြေဆွေး၊ ကြက်ချေး/နွားချေး၊ စက်ဖွဲပြာ ဆတူရောစပ်အသုံးပြုခြင်း၊ မြေဆွေး (၄) ဆ၊ စက်ဖွဲပြာ (၁) ဆ ရောစပ်အသုံး ပြုခြင်း။ မြေဆွေးတစ်ဆ၊ စက်ဖွဲပြာတစ်ဆ ရောစပ်အသုံးပြုခြင်းနှင့် မြေဆွေး (၂) ဆ၊ စက်ဖွဲပြာ (၁) ဆ၊ ဖွဲကြမ်း (၁) ဆ ရောစပ်အသုံးပြုကြပါသည်။ ခြင်း၏အောက်ခြေတွင် အင်ဖက်ခံ၍ ရောစပ်ထားသော စပ်မြေများကို ခြင်းများထဲသို့ (၆) လက်မခန့် ထည့်ပေးပါသည်။

(င) စိုက်ပျိုးခြင်း

စိုက်ပျိုးရာတွင် တိုက်ရိုက်စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် ပျိုးထောင်ရွေ့ပြောင်းစိုက်ပျိုးခြင်း (၂) မျိုးရှိပါသည်။

(၁) တိုက်ရိုက်စိုက်ပျိုးခြင်း

မေလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပါသည်။ ချင်း၏အရွယ်အစားပေါ်မူတည်ပြီး ၂ ကျပ်သားရှိ မျက်စေ့ ၁ စေ့မှ ၃ စေ့ပါသည့် ချင်းသားတက်များကို မြေပေါ်တည်၍ စိုက်ပျိုးပါသည်။ မြေဆွေးဖြင့် ပါးပါးဖုံးပေးပါသည်။ မိုးရွာသွန်းမှုမရှိလျှင် တစ်နေ့ ရေ (၂) ကြိမ်လောင်းပေးရပါသည်။ စိုက်ပြီး ၁၄ ရက် ကြာ အစို့ထွက်လာပြီး ၂၈ ရက်အကြာတွင် ၆ လက်မအမြင့်ထိ အပင်များ ကြီးထွားလာပါသည်။ ချင်းတစ်ပိဿာကို ခြင်း (၅၀) ထိ စိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။ ရေလောင်းချိန် သက်သာရန်အ တွက် ပျိုးဘောင်များတွင် ပျိုးထောင်ပြီး ရွေ့ပြောင်းစိုက်ပျိုးကြပါသည်။

(၂) ပျိုးပင်များ ရွေ့ပြောင်းစိုက်ပျိုးခြင်း

၃၀ ရက် သက်တန်းရှိ ချင်းပျိုးပင်များကို စပ်မြေထည့်ထားသော ခြင်းထဲတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပါသည်။ ခြင်းတစ်ခြင်းတွင် ၁ ပင်မှ ၃ ပင်အထိ စိုက်ပျိုးပါသည်။

(စ) အပင်ပြုစုခြင်း

ချင်းပင်၏သဘာဝမှာ အပင်တစ်ပင်ပွားတိုင်း ချင်းတက်တစ်ခုဖြစ်လာပြီး အပင်၏အောက်ခြေမှသည် အပေါ်သို့ ချင်းတက်များ ဖြစ်ပေါ်လာပါသည်။ ရွေ့ပြောင်းစိုက်ပြီး ၁၅ ရက်တွင် လိုအပ်လျှင် မှိုသတ်ဆေးများ ပက်ဖြန်းပေးပါသည်။ ချင်းတက်များ ကြီးထွားလာပြီး စိုက်ပြီး ရက် (၃၀) အတွင်း စပ်မြေဖြင့် ပြန်လည်ဖို့ပေးပါသည်။ အပင်ခြေတွင်ရက် (၃၀) လျှင်တစ်ကြိမ်ဖြင့် (၄) ကြိမ်တိတိ ခြင်းအပြည့်ထိ မြေဖို့ပေးပါသည်။ ချင်းပင်ပွားနှုန်းမှာ ၁ ပင်မှ ၂ ပင်, ၂ ပင်မှ ၄ ပင်၊ ၄ ပင်မှ ၈ ပင်နှင့် ၈ ပင်မှ ၁၆ ပင်ထိ ဆပွား, ပွားများပါသည်။ ချင်းများရင့်ချိန် နှုတ်သိမ်းချိန်၌ မူလ (၂) ပင်စိုက်ထားက (၁၆) ပင်ထိ ရရှိနိုင်ပါသည်။

(ဆ) ရိတ်သိမ်းခြင်း

သက်တမ်း ရက်ပေါင်း (၂၁၀) အကြာ (ဒီဇင်ဘာလ) တွင် ချင်းတက်များကို စတင်တူးဖော်ပြီး၊ ရက်ပေါင်း (၂၄၀) (ဇန်နဝါရီလ) တွင် အရွက်များဝါ၍ကျလာပြီး၊ ချင်းတက်များ ရင့်လာပါသည်။ တစ်ခြင်းတွင် ပျမ်းမျှ (၂) ပိဿာ မှ (၃) ပိဿာထိ ထွက်ရှိပါသည်။ အမြင့်ဆုံး ပိဿာထိထွက်ရှိပါသည်။

(ဇ) ကုန်ကျစရိတ်

အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း ကုန်ကျမည်ဖြစ်ပါသည်။

၁) ခြင်းတစ်ခြင်း၏ ကုန်ကျစရိတ်

ခြင်းတစ်ခြင်း၏ ကုန်ကျစရိတ် ၈၀ ကျပ်

ချင်းပျိုးပင် ကုန်ကျစရိတ် ၁၅၀ ကျပ် (တစ်ခြင်း ၃ ပင် x ၅၀)

မြေဆွေး (၁.၅) အိတ် ကုန်ကျစရိတ် ၅၀ ကျပ်

စပ်ဖွဲပြာ (၁.၅) အိတ် ကုန်ကျစရိတ် ၅၀ ကျပ်

ပြုစုထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်း ၆၀၀ ကျပ်

ကုန်ကျစရိတ် (မြေစပ်ခြင်း၊ စိုက်ပျိုးခြင်း၊ ရေလောင်းခြင်း၊ ပေါင်းသင်းခြင်းနှင့် မြေဖို့ခြင်း)

စုစုပေါင်းခြင်းတစ်ခြင်းကုန်ကျစရိတ် ၉၃၀ ကျပ်

၂) အကျိုးအမြတ်

အထွက်နှုန်း (အနည်းဆုံး) ၂ ပိဿာ

တစ်ပိဿာ စျေးနှုန်း ၁၅၀၀ ကျပ်

တစ်ခြင်း ဝင်ငွေ ၃၀၀၀ ကျပ်

တစ်ခြင်း အကျိုးအမြတ် ၂၀၇၀ ကျပ်

(ဈ) အကျိုးကျေးဇူးများ

ခြင်းစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် အောက်ပါ အကျိုးကျေးဇူးမျာကို ရရှိနိုင်ပါသည်။

(က) မိုးများသော ဒေသများတွင် ရေစိမ့်ကိုင်၍ ချင်းပင်ဝါခြင်းနှင့် ချင်းတက်ပုပ်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ခြင်းနှင့် ချင်းတွင်ကျရောက်တတ်သော မြေဆောင်ရောဂါများကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်း။

(ခ) အိမ်ခြံမြေ နေရာကျဉ်းကျဉ်းတွင် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်းကြောင့် တစ်ပိုင်တစ်နိုင်ပြုစုစောင့်ရှောက်နိုင်ပြီး၊ အိမ်ခြံမြေ နေရာမလပ်၊ မြေယာကို အကျိုးရှိစွာ အသုံးချနိုင်ခြင်း။ မိသားစုဝင်ငွေရရှိ၍ စီးပွားရေးအရ တွက်ခြေကိုက်ခြင်း။

(ဂ) ပေါင်းမြက်ရှင်းလင်းရန် လွယ်ကူခြင်းနှင့် သက်သာခြင်း။

(ဃ) တစ်ပင်ခြင်းပြုစုပေးသဖြင့် အထွက်နှုန်းမြင့်မား၍ စိုက်ပျိုးသူအတွက် အကျိုးအမြတ်ပိုမိုရရှိပြီး၊ ပြည်ပပို့ကုန်အမည်သစ်တစ်ခုအဖြစ် အရည်အသွေးမှီချင်းများ ထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်း။

(င) အထွက်နှုန်းမှာလည်း ရှမ်းပြည်နယ်တွင်စိုက်သော အတန်းလိုက်စိုက်စနစ်ထက် (၂) ဆ မှ

(၂.၅) ဆ ပိုမိုထွက်ရှိပြီး စီးပွားရေးအရ ပိုမိုတွက်ချေကိုက်ခြင်း။

အသုံးပြုသည့် မြေဆွေးများကို ချင်းများ တူးဖော်ပြီးသည့်အခါ အခြားသီးနှံများစိုက်ပျိုးရာတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ နောင်နှစ် ချင်းစိုက်ပျိုးရာတွင်လည်း ထပ်မံအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဤနည်းစနစ်ဖြင့် နနွင်းနှင့်အားလူးများကိုလည်း စိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန - စိုက်ပျိုးပညာပေးရေးဌာန

East West Seed Myanmar ကြော်ငြာ

မျိုးစေ့မမှန် ပင် မသန် ဆိုတဲ့စကားနဲ့ အညီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူ ဦးကြီးတို့ အနေနဲ့ မဝယ်ခင် မစိုက်ခင် ဘာသီးနှံကို စိုက်မလဲ ဘယ်မျိုးကို ဝယ်မလဲဆိုတာက အဓိက စဥ်းစားရမယ့် အချက်ပါ...ရွေးချယ်မှု မှန်ကန်မှ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းပြီး အရည်အသွေးမြင့်တဲ့ သီးနှံများ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်...အပူပိုင်းဟင်းသီးဟင်းရွက် မျိုးစေ့ လောကမှာ ကမ္ဘာ့ အဆင့် (၁)အဖြစ် ရပ်တည်နေတဲ့ East-West Seed မြားနီမျိုးစေ့ကုမ္ပဏီကတော့ အရည်အသွေးအာမခံချက်အပြည့်ရှိတဲ့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်...မစိုက်ခင် မဝယ်ခင် မျိုးရွေးချယ်မှု မှန်ကန်စိတ်ချရအောင် မြားနီမျိုးစေ့ မှ အရည်အသွေးမြင့် အောက်ပါမျိုးများနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်ဗျာ