မြန်မာအမည် - ချင်း (ဂျင်း)
အင်္ဂလိပ်အမည် - Ginger
ပေါက်ရောက်သည့်ဒေသ။ ။ မြန်မာပြည်နေရာအနှံ့အပြား၌ စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းသည်။
ပေါက်ရောက်ပုံ။ ။ စိုက်ပျိုးပင်ဖြစ်သည်။
စိုက်ပျိုးပုံ-
(က) မြေပြုပြင်ခြင်း။ ။ ပွသောမြေမျိုး အောက်သို့နက်ရှိုင်းစွာ အမြစ်ဆင်းနိုင်သော မြေမျိုးဖြစ်သင့်၏။ တန်ခူးလလောက်တွင် စိုက်ခင်းမြေကို ညက်အောင်ထွန်ယက်ပြုပြင်၍ မြေသြဇာထည့်ပြီးနောက် တစ်လခန့်အကြာတွင် နယုန်လဆန်းလောက်တွင် ဒုတိယအကြိမ် ထယ်ရေးဝင်ရသည်။ ရေမဝပ်စေရန် ဆောင်ရွက်ပြုပြင်ပေးရမည်။
(ခ) မြေချစိုက်ခြင်း။ ။ မြေပြန့်တွင် စိုက်ပျိုးခြင်း၊ အတက်ကို အဖျားများ တစ်ဖူးစီပါအောင် ဖဲ့၍ စိုက်ရသည်။ ၁၈ လက်မမှ ၃၆ လက်မ အကွာတန်းများ၌ တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင် ၉ လက်မစီ အကွာထားပြီး အနက် ၂ လက်မခန့်မြှပ်၍ စိုက်ရမည်။
(ဂ) ပြုစုဂရုစိုက်ခြင်း။ ။ မြေပြုပြင်စဉ် မြေတစ်ဆတွင် ပြာပိဿာ ၃၀နှင့် နှမ်းဖတ်ပိဿာ ၃၀ ရော၍ထည့်ခဲ့သော် ပိုမို၍များပြားစွာဥတတ်၏။ မြေဆွေးကိုမူ စိုက်ပြီးစတွင် တစ်ကြိမ်၊ အပင်ရှင်သန်ကြီးထွားလာပြီးနောက် အပင်ရင်းတွင် တစ်ကြိမ်၊ နှစ်ကြိမ် ထည့်သင့်သည်။ တောင်ယာများတွင် စိုက်ပျိုးသည့်အခါ သဘာဝမြေသြဇာထက်သန်သည့်အလျောက် တောင်ယာမီးရှို့ပြီး မြေများပေါ်တွင် မြေကို အနည်းငယ်ဆွ၍ အတက်များ ၁၈ လက်မကွာစိုက်ပျိုးရသည်။
(ဃ) စုဆောင်းသည့်အချိန်။ ။ တပို့တွဲ၊ တပေါင်းလောက်တွင် အပင်များသည် ဥများဥပြီး၍ သဘာဝအလျောက် အပင်ကျသွားချိန်တွင် တူးဖော်ရသည်။
အသုံးပြုသည့်အစိတ်အပိုင်း။ ။ ချင်းတက်။
အာနိသင်။ ။ မြန်မာဆေးကျမ်းများအလိုအရ ချင်းစိမ်းသည် ချိုခါးသောအရသာရှိ၏။ အေးသော သတ္တိရှိ၏။ နှုတ်ကိုမြိန်စေ၏။ ကြေကျက်လွယ်၏။ ဝမ်းမီးကို တောက်စေ၏။ သလိပ် သည်းခြေ ဒေါသကိုနိုင်၏။ ဆီးဝမ်းကိုရွှင်စေ၏။ အဆိပ်ကို နိုင်၏။ အသံနာ၊ ရင်နာ၊ လေနာတို့ကို နိုင်၏။ ပြင်းထန်သော အနာပေါက်ခြင်းနှင့် ထိခိုက်မှုတို့ကြောင့်ဖြစ်သော ရောင်တင်းသောရောဂါတို့ကို ပျောက်ကင်းစေ၏။
အသုံးပြုပုံ-
ဥအတက် ၁။ ချင်းစိမ်းရည်နှင့် ပျားရည်ရောစပ်၍ လျက်ပေးပါက နှာစေးချောင်းဆိုး၊ ပန်းနာရင်ကျပ် ပျောက်၏။
၂။ ချင်းစိမ်းရည်နှင့် ကြက်သွန်နီဥမှ ညှစ်၍ရသော အရည်ကို သင့်လျော်အောင်ရောသောက်သော် အော့အန်ခြင်း၊ ကြို့ထိုးခြင်းပျောက်၏။
၃။ ချင်းစိမ်းနှင့် ပင်စိမ်းရွက်မှ ညှစ်၍ရသော အရည်တို့ကို အမျှစပ်၍ ပျားရည်အနည်းငယ် ထည့်သောက်သော် ကာလဝမ်းရောဂါ ပျောက်ကင်း၏။
၄။ ချင်းစိမ်းသတ္တုရည်ကို မီးတွင် နွေးရုံ နွှေး၍ နား၌ခတ်သော် နားကိုက်ရောဂါ ပျောက်ကင်း၏။
၅။ ချင်းစိမ်းသတ္တုရည်ကို နှမ်းဆီနှင့် ကျို၍ရသောဆီကို အဆစ်အမျက် ရောင်ရမ်းသော နေရာ၌ လိမ်းပေးသော် အဆစ်အမျက်ကိုက်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်း ပျောက်၏။
၆။ ချင်းစိမ်းကို ဝါး၍ သွားကိုက်သောနေရာတွင်ငုံထားပါက သွာကိုက်ခြင်း၊ သွားနာခြင်း ပျောက်၏။
၇။ ချင်းစိမ်း၊ ထန်းလျက်နှင့်ကွမ်းရွက်တို့ကို ပြုတ်သောက်သော် တုပ်ကွေးဖျား ပျောက်၏။ အစာကြေစေ၏။ သားဖွားမိခင်များအတွက် သွေးသား စင်ကြယ်စေသည်။
ချင်းစိမ်းကို ဟင်းလျာများထဲတွင် ထည့်ချက်လေ့ရှိသောအခါ အနံ့မွှေးပြီး အရသာပိုမိုကောင်းမွန်စေတဲ့အတွက် အိမ်ရှင်မတော်တော်များများ ထည့်ချက်လေ့ရှိကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် နေ့စဉ်စားသုံးနေသောချင်းစိမ်းကို ကျန်းမာရေးအရ စာသုံးပုံပါတင်ပြရင်း အိမ်နောက်မှာပဲစိုက်ပျိုးစားသုံးနိုင်အောင် စိုက်ပျိုးနည်းပါ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာ့ဆေးဝါးပင်များ