ငါးဖမ်းမ(ခေါ်) ငါးဖယ်အောင်းငါးမှာ လူကြိုက်များသောငါးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ငါးဖမ်းမကြော်၊ ငါးဖမ်းမကင်၊ ငါးဖမ်းမငါးပိကောင်များမှာ နာမည်ကြီးကြပါသည်။
တိုင်းရင်းငါးမျိုးနွယ်ဖြစ်သော ငါးဖမ်းမ(ခေါ်)ငါးဖယ်အောင်းငါးကို အဂ်လိပ်လို “Rohtee” ဟုခေါ်ဆိုကြပြီး သိပ္ပံအမည် Osteobrama alfredianus မျိုးစိတ်မှာ သားဖောက်မွေးမြူလို့ရနေပြီမို့ ဆေးထိုးသားဖောက်မွေးမြူချင်သူများအတွက် မွေးမြူနည်းကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။
ဆေးထိုးသားဖောက်နည်း
ငါးဖမ်းမ(ခေါ်) ငါးဖယ်အောင်းငါး အရွယ်ရောက်သည့်အချိန် (ခန့်မှန်းအားဖြင့်အသက် ၂ နှစ်သား)တွင် အထီး၊ အမ ခွဲခြားလျက် အမဥကပ်ချိန်တွင် မျိုးရင့်ကျက်မှုအားစစ်ဆေးခြင်း၊ အထီးတွင် အရွယ်ရောက်၍ မျိုးရည်(Sperm)ရရှိမှုတို့အား စစ်ဆေးခြင်းများပြုလုပ်ပြီး မျိုးပွားမှုရင့်ကျက်သည့် ငါးများ၏ ခန္ဓာကိုယ်အရွယ်အစားနှင့် အလေးချိန်အပေါ်မူတည်၍ ဟော်မုန်းဆေးထိုးပေးခြင်းဖြင့် မိတ်လိုက်ဥချစေခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
ထိုသို့မိတ်လိုက်ဥချစေရန်အတွက် သဘာဝပုံစံဖြစ်စေရန် ငါးလုပ်ငန်းစခန်းရှိ မိတ်လိုက်ကန်(Spawning Tank)တွင် မိုးရွာသကဲ့သို့ ဖန်တီးပြီး ရေပန်းချ၍ စီစဥ်ထားရှိပါသည်။
ဆေးထိုးသားဖောက်ရာတွင် -
- အများအားဖြင့် ညနေပိုင်း (၆)နာရီမှ (၉)နာရီအတွင်း ငါးအထီးနှင့် အမများအား ဆေးထိုးပေးပြီး အမ ၁ ကောင်လျှင် အထီး ၂ ကောင်နှုန်းဖြင့် မိတ်လိုက်စေပါသည်။
- ဆေးထိုးပြီးချိန် (၃)နာရီမှ (၆)နာရီအတွင်းတွင် မိတ်လိုက်ရာမှ သန္ဓေအောင်ဥများကို ရရှိပါသည်။
- ၄င်းဥများအားဆယ်ယူ၍ ဥဖောက်ကန်တွင် ကန်တော့ပုံ ပလတ်စတစ်ဥဖောက်ကိရိယာ(Hatching Jar)အတွင်း ထည့်သွင်းကာ ဥများအနည်မထိုင်စေရန် ရေ၊ လေပေး၍ Circulation ဖြစ်စေရန် စီမံထားပြီး (၆)နာရီမှ (၈)နာရီကြာသောအခါ သန္ဓေအောင်ဥများမှ သားလောင်းလေးများ စတင်ပေါက်ပွားလာပါသည်။
- ဥမှ သားလောင်းများ ပေါက်ပွားမှုစုံလာပြီးနောက် (၅)ရက်မှ(၇)ရက်ခန့်အထိထားကာ အစာအဖြစ် ကြက်ဥကိုပြုတ်၍ အနှစ်အားအရည်ဖျော်ပြီး ဘားပလက်အားဆေးရည်နှင့်ရော၍ ကျွေးမွေးရပါသည်။
- သားလောင်းအဆင့်မှ (၇)ရက်ခန့်ပြုစုရပြီး ငါးမှုန်မှ ငါးသန်အတွက် (၂၁)ရက်ခန့်အကြာတွင် 0.75 cm(၁လက်မ၏ လေးပုံတစ်ပုံ) ခန့်အရွယ်သို့ ရောက်ရှိလာကြပါသည်။
- သားလောင်းမှ ၁ လက်မအရွယ် ငါးသားပေါက်ရရှိရန် ၁ လမှ ၁.၅ လခန့်အထိ အချိန်ယူပြုစုပေးကြရပြီး ရှင်သန်နှုန်း (Survival Rate)ကောင်းသည့် ၂ လက်မအ ရွယ် ငါးသားပေါက်ရရှိရန် ၂ လမှ ၃ လအထိ ပြုစုရပါသည်။
- အချို့မှာ ငါးမှုန်ကိုပြုစု၍ ငါးသန်အဖြစ် ငါးသားပေါက်ပြုစုပြီး မွေးမြူကြသကဲ့သို့ ရှင်သန်နှုန်းအထူးကောင်းမွန်သော ၂ လက်မမှ ၆ လက်မအထိ အရွယ်အစား(size)ကြီးများကိုလည်းပြုစုပြီး အသားတိုးမွေးမြူလျက်ရှိကြပါသည်။
Ref: ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာန။
ဆောင်းပါးများ/သတင်းများ ပြန်လည်ကူးယူဖော်ပြလိုပါက "အစိမ်းရောင်လမ်းမှ ကူးယူဖော်ပြပါသည်" ဟုထည့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။